Арба гаран жэлэй саада тээ Агын редакциин үүдэ татажа ороходоо, «Толон» һониной ахамад редакторай орлогшо Дарма Дондоковтой уулзажа, ябаһан ушар шалтагаа элирхэйлбэб.
Дарма Базарович хүдөө ажахыда хүдэлдэг хүн тушаа зураглал бэшэхыемни даабари үгөөл даа. Даабари абаад, редакциhаа гарахадаа, «хэн тухай бэшэхэб?» гэhэн бодолдо эзэлэгдээб. Долоон хоног үнгэржэ, «алимши?» гэhэн дохёо ерэбэ. Эдэ хоногууд соо нэгэшье мүр бэшээгүй, хэн тухай бэшэхэб гэжэ үнөөхил бодолгото боложо ябагдаа. Тиин нютагайнгаа үйлсэдэ наһатай хүнэй үхэрөө туужа ябахые хараад байшабаб. Жамьянов Бальжинима аха... Энэ үбгэн олон жэлдэ Һүдэнтын Ждановай нэрэмжэтэ ажахыда ахалагша хонишоноор ажаллаһан. 40-50 гаран жэлдэ ажахын хонин һүрэгые арьбадхажа, гүрэнэй үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэһэн аха юм. Ажалай Улаан Тугай орденой кавалер, нютагтаа хүндэтэй малшан ябаһан Бальжинима ахада ушараа мэдүүлбэб. Тэрэ һонирхолтой уулзалгын һүүлээр ажалай ветеран тухай аржытар бэшээд, Д.Дондоковто харуулбаб. Дарма Базарович Агын аймагай хүдөө ажахын таһагта хүдэлһэн, зураглалайм геройе һайн мэдэхэ байба. Хүхэ бэхэтэй ручкаяа абаад, үнөөхи асарһан саарһыемни уншажа оробо. Удангүй саарһамни хүхэ эреэн болотороо зурагдаа, заһагдаа. Хүдөө ажахын мэргэжэлтэйшье һаа, Д.Дондоков буряад хэлэнэй багшаһаа дортохогүй нягтаар заһажархидаг һэн.
Редакцидамнай энеэдэтэй, гуниглахааршье үйлэ хэрэгүүд хаа-яа гарадаг. Ахамад редакторай орлогшо Д.Дондоковтой хүдөө ажахын ажалай түрүүшүүлые магтан түүрээжэ бэшэдэг байгаабди. Оло дахин малшадай буусануудаар ябадаг һэмди. Нэгэтэ Кировэй нэрэмжэтэ ажахын таряалан дээрэ нэгэ залуу комбайнертай уулзаад хөөрэлдэжэ хөөрэлдэжэ, тэрэ хүнэйнгөө нэрыень бэшэжэ абахаяа мартажархиһан байбаб. Тэрэ сагта мүнөөнэйхи шэнги мобильна телефон байгаагүй бшуу. Ажахын түрүүлэгшэдэ хонходожо, «залуу комбайнерай нэрэ обогыень хэлыт», - гэжэ гуйгаа һэмди. «Манда залуу олон хүбүүд хүдэлдэг, хэниинь бэ?», - гэхэдэнь, тиимэ хубсаһатай, тиимэ шарайтай гэхэдэмнай, тэрэ байгаа алтай гээд, нэгэ нэрэ хэлэхэдэнь, хэлэгшээрнь гаргаа бэлэйбди. Хожом дугаарай гараһан хойно алдуу гараа гэжэ эли болоо. Һүүлдэ орлогшын кабинет соо тэрэ материалаар шангахан хөөрэлдөөн болоо һэн.
«Толон» редакцида ажалда ороһон түрүүшын жэлдэ Агын тойрогой больницада хирургиин корпусой залгалаа байшанай нээлгын баяр ёһолол үнгэргэгдөө һэн. Тэрэ үедэ ахамад редактор ябаһан Цыдендамба Бадмацыренов тэрэ хэмжээ ябуулгаһаа репортаж бэшэхыемни даабари үгөө. «Репортаж» гэжэ үгэ дуулаһаншье һаа, ямар жанр гээшэб гэжэ мэдэхэгүй байгдаа. Сурбалжалагшын һургуули хээгүй, энэ үгэ тухай бодоһоор, больница хүрэтэр ошооб. Хэмжээ ябуулга хаража, һүүлдэнь һайн репортаж болохоор материал бэшээд тушаагаа һэнби.
Элдэб сэдэбээр материалнуудые бэшэхэ саг болохо. Соёлой сэдэб эгээл һонирхолтой. Сагаан hарын хэмжээндэ заншалта ёһоор эмхидхэгдэhэн буряад дуунуудай конкурс хаража, сэдьхэлни баяраар билтаржа, урмашажа бэшээ һэм. Тамир, залуушуул, хүдөө ажахы – саашадаа гол сэдэбүүдни болоо. Гүрэнэй суута тамиршад, һоригшод ба бусад элитэ зонтой уулзалганууд, хөөрэлдөөн сэдьхэлдэ хадуугдан үлэнхэй. Тодорхойлон хэлэхэдэ, боксоор Россиин ахалагша һоригшо Александр Лебзяк, дэлхэйн абарга Александр Поветкин, Александр Бахтин, Олимпиин мүнгэн медальда хүртэһэн, буряадаймнай суута боксёр Вилингтон Баранников, Россиин барилдаагаар федерациин юрэнхылэгшэ Михаил Мамиашвили ба бусадтай уулзажа, газетын нюурта гаргаа һэмди.
Сурбалжалагшын ажал hонин. Элдэб ажалтай түмэн хүнтэй, юрын хүдэлмэришэнhөө эхилээд, суута зониие хараха, харилсаха аза талаан тудадаг. Россиин хүдөө ажахын министр Алексей Гордеев манай Ага руу 2007 ондо албан хэрэгээр ерэһэн түүхэтэй. Сурбалжалагшадтай пресс-конференци үнгэргөөд, хажуудань зогсоһон намда хандажа: «Вы из какого СМИ» гэжэ гэнтэ һурахадань, «корреспондент Всебурятской еженедельной газеты «Толон» гээд харюусахадамни, «Желаю успехов» гэхэ зуураа гарыем баряа һэн. Һүүлдэ ошоһон хойнонь автографыень абахаа яагаабиб гэжэ халаглаад дүүрээ һэм.
Сурбалжалагша элдэб мэргэжэлэй оньһонуудтай танилсадаг гээшэ. Жэшээнь юрын ажалшанай, кочегарай ажал харуулхын тула бушхажа байhан галтай пеэшэн руу шулуу нүүрhэ хаяадшье үзэхэ ушар болоһон. Хизаар, тойрог дотор болоhон үйлэ хэрэгүүд журналистнуудай хабаадалгагүйгөөр арад зондо дамжуулагдадаггүй ха юм. Харин тэрэ бүгэдые буйлуулжа, зондо зүбөөр дамжуулха гээшэ бэлэн бэшэ.
уурһанай нэгэ ажалда хүдэлһэн – Дарма Дондоков, Цыжидма Базарон, Батор Шагдаров, Цыжидма Балдангомбоева, Андрей Дашидондоков ба бусадые хүндэлэн hанахаар. Аха нүхэдэй hургаал заабаринууд мүнөөшье болотор туhатай зүбшэл болон, мэнэ-мэнэ hанагдадаг.
