Россида жэл бүри октябриин 30-да политическэ хамалганда хохидогшодой дурасхаалай үдэр тэмдэглэгдэдэг. Агын тойрогойшье дэбисхэр дээрэ ажаһууһан хэдэн мянган зондо хуурмаг «хэрэг» үүдхэгдэжэ сүлэгдэһэн гээшэ. Тэдээн соо олон ламанар байһан. Зарим лама хубарагууд НКВД-гэй ерэхые хүлеэжэ байнгүй, ѳѳһэдѳѳ нютагһаа гараад ошодог һэн ха.

Жанчиб лама. Гэр бүлын архивһаа абтаһан фото-зураг.

Манай абатан, Бардын Лэгдэнэй Жанчибтан XIX бандида хамба лама Жамбалдоржо Гомбоевтой һайн танил, ябалсаатай байһан юм. Ушар юуб гэбэл, эжымнай - Банзарагшын Цырма түрэһөөрөө Жамбалай Гомбын басаган, энэ ехэ ламбагайтай түрэлэй һэльбээтэй байһан. Хамба ламын лэ дурадхалаар абамнай дасанһаа гараһаар, аяар дүшэн жэл боложо, Агынгаа дасанда дахяад һууһан юм. Дасанда ерэхэдээ, хуушан монгол дээрэ намтараа богонихоноор бэшэһэн байгаа:

«Би, Жанчиб Лэгдэнэй 1914 ондо Шэтын можын Дулдаргын аймагай Зүдхэлиин сомоной Хотогор нютагта түрэһэнби. 1923 ондо 9 наһатайдаа Агын дасанда хубарагаар орожо, 1930 онһоо сангай хүдэлмэрилэгшэ болооб. 1936 ондо Зүлхэ (Лена) мүрэндэ пароходой ажалда хүдэлөөд, 1942 онһоо Улаан сэрэгэй албанда 4 жэл ябааб. 1946 ондо Агын промкомбинадта хирпиисын ажалда хүдэлөөб. Тэндэһээ Агын аймагай Чапаевай нэрэмжэтэ колхоздо хонин ажалда хүдэлжэ ябаһанаа, 1974 ондо наһанайнгаа амаралтада гараа һэм.

Минии бүлэ гэхэдэ: хүгшэн - Цырма Банзарагшын 1917 оной, Урда-Ага сомоной. 5 хүүгэд: ехэ басаган Аюшын Ольга 1940 ондо түрэһэн, Урда-Агын сомоной; Дулмажаб 1949 оной, Һүдэнтэдэ; Цэбэгжаб 1952 оной, Урда-Агада; Дарима 1955 оной, Агын редакцида хүдэлнэ; Басагадай хүбүүн 1957 оной.

Иимэ байдалтай хүнби. Һүүл доро Жанчиб Лэгдэнэй. 1977 оной январиин 26».

...Абамнай, Лэгдэнэй Цымжэд 9 наһатай байхадаа, 1923 ондо хубараг боложо, һахилай Жанчиб нэрэтэй болоһон байна. Удангүй һүрөөтэй жэлнүүд дүтэлжэ, дасанһаа залуу хубараг хүбүүдые гэртэнь ябуулһан ха. Тиигэһээр 1937-1938 онуудай хамалган эхилжэ, Бардын Лэгдэнтэншье тушаалгаһан байна. «Абамни Улаан-Үдын түрмэдэ наһа бараһан. 70 гаратай үбгэн ямар тиимэ аймшагтай юумэ хэжэрхихэ байгаа юм, орхихо аргагүйл байһан юм гээбы даа», - гэжэ Жанчиб абамнай хөөрэгшэ һэн.

 

Дэлгэрэнгыгээр 43-дахи дугаарта.

You have no rights to post comments