Гэртэхин хүүгэдэй сэсэрлигтэ туһалдаг, хорёо болон беседкэ гэртэхинэй хүсөөр баригдаһан. Сагаадаха, шэрдэхэ гэхэһээ эхилээд, энэ тэрэ ажалда ходо хамһалсажа байдаг. Уһан асарагдадаг, тиибэшье хүүгэдэй сэсэрлигэй газаа бага сага огородой эдеэ хоол ургуулдаг байна. Хартаабха газаагаа, үшөө айлай хорёо соо таридаг ха. Шэнэ ургаса хүрэтэр хүрөөгүй hаань, гэртэхин асардаг.
Цырендулма Бабудоржиева «Солнышко» хүүгэдэй сэсэрлигэй нээгдэһээр, 1977 онһоо хүмүүжүүлэгшээр хүдэлнэ. «Агын Буряадай тойрогой габьяата хүдэлмэрилэгшэ» гэһэн нэрэ зэргэтэй, 12-дохи разрядтай хүмүүжүүлэгшэ юм. «Хүүгэдтэй хүдэлхэдэ, хэзээшье һонин. Ахалагша бүлэгтэ хүдэлжэ байһанаа, жаахан үхибүүдтэ ерээд байнаб. Хүүгэдые жааханһаань абаад дүүргүүлээ һаа, тэдэмни бүхы материал шудалаа, һураха юумэндэ һураа гэжэ найдамтай байха һэнби», - гэжэ Цырендулма Цынгуевна тэмдэглэнэ. Дүршэлтэй хүмүүжүүлэгшэ суг хүдэлдэг залуу олон ажалтадтаа заажа, туһалжа байдаг юм.
Тэрэ иигэжэ хѳѳрэбэ: «Мүнөөнэй хүүгэд ондоо: өөрэ, өөдэргэ болоһон. Манай нютагай хүүгэд буряад хэлэндээ бэрхэ, ородто муу байһан аад, мүнөө телефон хаража, компьютераар наадажа, сэсэрлигтэ ороходоо, ород хэлэтэй ерэнэ. Үхибүүд техникэһээ дулдыданги боложо байна. Бүхы хэшээлнүүд, олонхи хэмжээ ябуулганууд буряад хэлэн дээрэ үнгэргэгдэнэ. Сэсэрлигэй олон ажалтад «Толон» газетэ захидаг, хүүгэдтэ зорюулагдаһан «Барбаадай» нюур ажалдаа хэрэглэдэг юм. Мүнөөнэй хүүгэд хэлэндэ муу болоһон. Нёдондо сэсэрлигые даагша Д.Бадураева суглаанһаа ерэхэдээ, хүүгэдэй хэлэлгын муу болоһон тухай асуудал табигдаа гэжэ хөөрөө һэн. Урдань хоёр хэлэнэй хоорондохи барьер гэдэг байһан, мүнөө хүүгэд буряадшье, ородшье хэлэндэ муу. Юундэ олон хүүгэд шалшаран болооб гэһэн асуудал табигдаһан байгаа. Энээндэ олон юумэн нүлөөлдэг байна. Сэсэрлигтэ логопед үгы. Хүмүүжүүлэгшэд хүүгэдэй үгүүлбэри заһахал гэжэ оролдодогбди. Суглаанда гэртэхиндэнь энэ асуудал ойлгуулдагбди, эрхэлжэ дуугархадань, ходо зүб тээшэнь заһажа байха хэрэгтэй. Хүүгэдээ абаашахаа ерэхэдээ, зарим гэртэхин тэдэнээ өөгшөөжэ, һажаалдан, шалшаранаар харюусажа байдаг. Тиихэдэнь иигэжэ болохогүй, хэлэнэйнь үгүүлбэри заһахаар, энээн дээрэнь хүдэлхөөр гэжэ ойлгуулдагбди. Ямаршье хэмжээ ябуулгануудһаа үлэнгүй, бултандань хабаадалсахые оролдодогбди. Һургуулида ороогүй хүүгэдэй хоорондо үнгэргэгдэдэг аймагай, тойрогой олимпиадануудта, конкурснуудта, тамирай янзануудаар спартакиадануудта хүмүүжэмэлнүүднай амжалтатай хабаададаг».
