Айраг тарагаа ууя!
Һүөөр хэһэн эдеэ хоол – айраг, тараг, сэгээ, аарсан г.м. хүнэй бэеын иммунитет шангадхадаг, сэгнэшэгүй ехэ hайн нүлөөтэй. Тиимэhээ иимэ эдеэн хүн бүхэнэй үдэр бүриин хоолдо орохо ёhотой!
Айраг ба тараг.
Наймаагай газарhаа тиимэ эдеэ ехэ анхаралтайгаар шэлэжэ абахань шухала. Удаан сагта хадагалагдаха болзортой кефир, йогурт, зөөхэй г.м. ямаршье туhагүй байхаhаа гадна бэеын энхэ элүүртэ хоротой нүлөө үзүүлжэ магад.
Тиимэhээ үбгэ эсэгэнэрэйнгээ заншалаар, өөрын үнеэ-нэй hүндэ хүрэнгэ табижа, айраг, тараг, аарсаяа уужа байбал, hураггүй ехэ туhатай, одоол ёhото дом мэтэ олон үбшэ эдэгээдэг.
«Нарин гэдэhэн – хүнэй бэеын иммунна системын эгээл томо орган» гэжэ хэлэгдэдэг. Элүүр энхэ нарин гэдэhэтэй хүн шанга иммунитедтэй ба ута наhатай байдаг.
Аймшагтай ковид үбшэн амисхалай системын хажуугаар хотын-нарин гэдэhэнэй системэ муудхаадаг гэжэ эрдэмтэд элирүүлhэн.
Харин гашалhан hүтэй эдеэн хүнэй нарин гэдэhэ эрхимээр элүүржүүлдэг.
Хониной мяханда магтаал
Хүйтэнэй сагта үбдэхэгүйн тула халуун ба тоhолиг эдеэгээр хооллохонь шухала.
Илангаяа хониной, үхэрэй ба адууhанай мяха ехээр эдихэ хэрэгтэй гэжэ онсо тэмдэглэгдэнэ. Харин гахайн мяхан ба өөхэн хүнэй бэе соо хүйтэ бодхоодог. Тиимэhээ тэрэниие ехэдүүлхэеэ нарилха ёhотой.
Yшөө хүйтэнэй сагта үдэр бүри халуун шүлэ уужа байхада, хүнэй бэедэ ехэ туhатай.
Илангаяа мяхатай ба хүрпээтэй – орооhоной, шара будаатай, ешмээнэй (перловка) г.м. шүлэн домтой гэжэ манай элинсэгүүд этигэдэг байhан. Тэдэнэй дундаhаа орооhоной шүлэн манай үбгэ эсэгэнэрэй эгээл дуратай шүлэн байhан шуу.
Буряад-монголшуудай дуратай шүлэндэ, түбэд эмнэлгын ёhоор, хара ба улаан перец, имбирь, кардамон, горчица нэмэхэдэ, олон үбшэ сараха аргатай шүлэн болохо гэжэ эрдэмтэд хэлэнэ. Эдэ бүгэдэ эдеэндэ амта оруулдаг зүйл-нүүд хүнэй бэедэ дулаа үгэжэ, алишье талаар hайжаруулдаг.
«Залхуугай» зарядка туһатай
Үглөөгүүр hэреэд, унтаридаа хэбтэhэн зандаа хэдэг зарядкые «залхуу хүнэй» гээд дэмы нэрлэдэг.
Юундэб гэхэдэ, унтаридаа байгаад юрэл хүдэлжэ хэдэг зарядка үдэр бүри таhалдуулангүй хэбэл, хүнэй бэеын энхэ элүүртэ ехэ hайн нүлөө үзүүлдэг.
Нюдөө нээн сасуугаа амтатайгаар hуняагаад, гар хүлнүүдээ миин хүдэлгэжэ эхилэгты. Тиигээд һэргэхэ бүреэ эршэмтэйгээр «велосипед», «ножница» г.м. бүгэдэндэ мэдээжэ упражненинүүдые болон миин хүл гарнуудаа, үе мүсэнүүдээ арбагануулжа байгаад хүдэлгэгты!
Залуушаг зондо үбдэгүүдээ үргэндөө асаржа няадаг «колесо» гэhэн упражнени хэжэ туршахада болохо.
Эдэ бүгэдые сахижа, булта элүүр энхэ һуухамнай болтогой!
Дэлгэрэнгыгээр 16-дахи дугаарта.
Баярма Баторова.
