Байгаалиин баялиг болохо ой мододые аршалха, хамгаалха, арьбажуулха үүргэтэй Агын ойн ажахын байгуулагдаһаар апрелиин 4-дэ тэбхэр 70 жэл гүйсэбэ. Һайндэрэй урда тээ ойн ажахы хүрэжэ, ажал хэрэгүүдтэйнь, мүнөө хүдэлжэ байһан зонтой танилсажа, хүтэлбэрилэгшэтэйнь - Баир Шойдоковтой уулзаабди.
- Баир Батоевич, нэн түрүүн, Таниие ба коллективыетнай тэбхэр ойгоортнай амаршалнабди. Энэ ойн баяраар дашарамдуулан, ажахынгаа мүнѳѳдэрэй ажал хэрэгүүд, дүнгүүд тушаа хѳѳрэжэ үгыт?
- Ойн ажахыдамнай сагай эрхээр һэлгэлтэ хубилалтанууд боложо байдаг. Һүүлшын хубилалта 2016 ондо болоо һэн. Урдань ойн ажахы гэжэ нэрлэгдэдэг байһан һаа, мүнөө Забайкалиин хизаарай гүрэнэй эмхиин Агын ойн хубаари дааһан зургаан болонхойбди. Хоорондоо гурбан лесничество боложо хубаардагбди. Нэрлэбэл, Могойтын, Агын ба Аргалиин. Хамта 40 мэргэжэлтэд ажалладаг, тэрэ тоодо намтай орлогшомни, гурбан инженернүүд (ой модо ашаглалга, ургуулга, хамгаалга) хүдэлдэг. Гурбан лесничествэдэ өөр өөрын участково мэргэжэлтэд, леснигүүд, мастернууд бии юм. Тойрогой ойн ажахые ганса бидэ харууһалдаг бэшэбди, мүн Забайкалиин ойн ажахын Агын филиал (КГСАУ, даргань Радна Галсандашиев) ехэ ажал ябуулдаг. Анханай байһан ойн ажахын уялгануудые тэдэ бэелүүлдэг юм. Ондоогоор хэлэбэл, тэдэ ой соохи ажал хэнэ. Жэшээлэн хэлэхэдэ, ой модо тарилга, санитарна отололго, сэбэрлэлгэ, түймэр усадхалга. Харин манай албан хиналта - шалгалтын ажал ябуулна. Гурбан лесничествэдэ түсэб-даабаринуудые үгэдэгбди. Полициин албатадтай патрульна рейддэ саг үргэлжэ гарадагбди. Хуули бусаар модо отолжо, онсо байдалай үедэ ой соо ябаһан эрхэтэдые элирүүлжэ, административна яла тоходогбди. Ойн жасада ехэ хэмжээнэй хохидол оруулһан зоной хэрэг полици руу дамжуулдаг гээшэбди. Тэдэ шиидхэбэри абажа, уголовно хэрэг үүсхэдэг.
- Тойрогой ойн баялиг тушаа хэлэбэл, манай нютагта ямар модод ургадаг бэ?
- Тойрогой 279 мянган 177 га газар дайдада ой модод нэмжын оршодог. Энэ болбол бүхы газараймнай 26, 31 хуби ой модоор бүрхөөгдэһэн болоно. Ой соомнай хуһан, шэнэһэн, уляаһан, нарһан ургадаг юм. Диилэнхи хубинь хуһан болодог. Харин бүдүүн нарһан оройдоол 5 хуби болодог шуу. Модоной ургалгада түймэр, хорхой шумуулнууд, хуурай уларил ехэ хохидол асардаг гэжэ мэдээжэ. Шэнэһэн дунда зэргээр 20, хуһан, уляаһан 10, 15 жэл соо ургадаг. Нарһан модоной бүдүүн болотор 120 жэл хэрэгтэй. Бүдүүн нарһан модон гэр, байшан барилгада ашаглагдадаг. Модоной ургатар удаан саг хэрэгтэй. Хажуугаарнь модо отологшод ургажа байһан модо тайражархина. Тиимэһээ ой модоёо һэргээхэ, арьбажуулха талаар ажал жэлһээ жэлдэ үргэнөөр ябуулагдана.
Дэлгэрэнгыгээр 14-дэхи дугаарта.
