Элдин тэнюун Ага нютагhаа гарбалтай, залуу, бэлигтэй эрдэмтэд олон. Тэдэнэй нэгэн Саяна Намсараева хари гүрэндэ ажалладаг юм.
- Саяна Баировна, Ага нютаг ерэhэн зорилгоёо хэлэжэ үгыт даа.
- Бидэ Баир Намсараев абынгаа хүшөө харахаяа Һүдэнтэ нютаг зорюута ерээбди. Тиихэдээ би үри хүүгэдээ нагаса абынь нютагайхидтай, түрэл гаралтаяа уулзуулхаяа hананаб. Агые харахадам, ехэ hэргүү, гоё байна.
- Хэды үри хүүгэдтэйбта ?
- Булат хүбүүн ба Арюна басаган хоёрнай дунда hургуулида hурадаг.
- Та хаана ажаhуудаг, ажал хэдэгбта?
- Англи гүрэндэ 4-дэхи жэлээ байнабди. Би Кембриджын дээдэ hургуулиин социальна антропологиин факультедтэ багшалдагби. Россиин эрдэмтэд иимэ факультедые «этнографиин таhаг» гэжэ нэрлэдэг. Оюутад hурахадаа, дэлхэйн арад түмэн, элдэб яhатан ямар байдаг бэ, юугээрээ адли, ондоотойб гэхэ мэтые үзэдэг. Тэрэ факультедэй дэргэдэ Монгол ба Дотор Ази шэнжэлэлгын түб нээгдэhэн. Би тэндэ эрдэм шэнжэлэлгэ хэжэ, «Дотор Азиин яhатанай этнографи» гэжэ хэшээлнүүдые заадагби.
- Хаана, ямар дээдэ эрдэм шудалаабта?
- Санкт-Петербургын гүрэнэй университедэй Зүүн зүгэй факультедэй «Хитадай түүхэ ба хэлэн» гэhэн таhаг түгэсхэhэнби. Зүүн зүгэй факультет олондо мэдээжэ, агынхидай hурадаг hургуули гэхэдэ, алдуугүй. Тэндэ Ага нютагай суута эрдэмтэд - Цыбен Жамцарано, Гомбожаб Цыбиков гэгшэд hураhан. Дээдэ hургуули 1994 ондо дүүргээд, Москва хотын Зүүн зүгэй институдта аспирантурада hурааб, тэндэл 6 жэлэй туршада хүдэлhэн байнаб. Би буряадууд тухай түүхэ мэдээ суглуулха дуратайб.
- Саашадаа хаана ажаллаабта?
- Ажалай газарhаа хари гүрэн эльгээгдэжэ, Германида 5 жэлэй хугасаа соо хүдэлөөб. Һүүлээрнь Бёрнын университедэй шажан шэнжэлэлгын институдта багшалжа байхадамни, урилга ерэжэ, 2013 ондо Кембриджын университет ошоо бэлэйб. Кембриджын университет хадаа дэлхэйн арбаад тон hайн, суута дээдэ hургуулинуудай тоодо ородог, тэндэ бэлигтэй, бэрхэ оюутад суглардаг. «Социальна антропологи» гэhэн факультедтэ хүдэлхэдөө, олиггүй олон шэглэлтэй, хатуу, hайн hургуули гэжэ ойлгооб. Энэ таhагта 100 оюутад бакалавриадта, магистратурада, аспирантурада hурадаг юм. Оюутад ганса ном уншаад, эрдэм шудалдаггүй, ямар яhатанаар hонирхоноб, тэрэл арадай ажаhууhан гүрэн ошожо, юрын айлда байгаад, үндэhэн хэлэн, соёл, ёhо заншалтайнь танилсаха, hураха, мэдэхэ ёhотой юм. Оюутад hайн эрдэм мэдэсэтэй боложо гарадаг.
- Ямар хэлэн дээрэ хөөрэлдэдэгбта?
- Англи хэлэн дээрэ оюутадтай харилсадаг, лекци уншадаг, бэшэдэгби.
- Кембриджын университедэй багшанар гэхэдэ, хэд бэ?
- Дэлхэйн тон суутай эрдэмтэд эндэ хүдэлдэг. Лекцинүүдые уншахадань, дуратай хүн ерэжэ шагнадаг. Шалгалтаяа тушаажа шадаhан лэ оюутан университедтэ орожо, 3-4 жэлэй туршада hурадаг.
- Тантай буряадууд хүдэлдэг гү?
- Хажуудамнай уран зохёолшо Цыденжаб Жимбиевэй хүбүүнтэн - Бальжин Жимбиевтэн гэр бүлөөрөө байдаг. Дашбалбар нютагай буряад басаган бии. Олонхи буряадууд Лондон ба бэшэшье хотонуудаар ажаhуудаг. Заримдаа бидэнэр уулзадагбди. Уран барималша Даши Намдаковой үүсхэлээр Монгол оронhоо, Дотор Монголhоо эрдэмтэд ерэжэ, бууза, хуушуур гэхэ мэтэ буряад эдеэ хоолоо бэлдэдэгбди.
Дэлгэрэнгыгээр 44-дэхи дугаарта.
