Буряад түрэл хэлэмнай үгы боложо байһан хэлэнүүдэй тоодо оронхой, энэ шэгээрээ хорёод жэл ябаа һаа, хэлэеэ мэдэхэ хүн үгы болохо, тиигэбэл буряад хэлэн хэзээ нэгэтэ байгаа һэн гэжэ түүхын оршондо үлэшэхэнь гү, юу хэхэб, яаха ёһотойб гэхэ мэтын асуудалнууд хэдэн жэл бодхоогдоно, юун бэ даа хэгдэнэ. Тиигэбэшье буряад хэлэнэй асуудал орёо зандаа. Мүнөө дунда наһанай зон ородоор дуугархадаа, буряадһаа ородто оршуулдаг һаань, хүүгэднай буряадаар юумэ хэлэхын тула ородһоо буряадта оршуулжа байна бшуу. Тиимэһээ урда-агынхид аба сэрэгээрээ орожо, энэ асуудал шиидхэхэ гэһэн зорилго табяа.
 

Оюна Дамдинжаповагай фото.

Нютагайхид - уулзалгада.

 Уулзалгые нютагай захиргаанай толгойлогшо Зоригто Дугаров нээхэдээ:
   - Ага тосхонойл багашуул ород хэлэтэй байһан һаань, мүнөө хүдөө һуурингуудташье хүүгэднай сэсэрлигтэ ородоор хөөрэлдэдэг болонхой, - гэжэ тэмдэглэбэ.
   Урда-Агын наһатайшуулай зүблэлэй түрүүлэгшэ Баир Даржаев «энэмнай ехэ болоогүй юумэн гээшэл, хүүгэдэйнгээ «ород» боложо байһые яажа тогтоохоб?» гэһэн асуудал нёдондо намарһаа бодхоожо, нютагайнгаа захиргаанда, эдэбхитэй наһатайшуулдаа хандаһан байна. Илангаяа ехээр тэрэнэй һанаа зобооһон асуудал гэхэдэ, хүүгэд һургуулияа дүүргэжэ, нютагһаа гаража ошоходоо, буряадаараа хөөрэлдэжэ шадахатай байха, хэлэеэ мэдэхэ ёһотой – энэ нютагай нэрэ ха юм.
   - Нютагтаа байхадаа, энэ хүндүүлхэй асуудал ойлгоногүйбди. Дэлхэй дээрэ олон яһатан юм ааб даа. Хаанаш ябахадаа, ондоо яһатантай уулзахат, - гээд Зоригто Мункожаргалович хүүгэдтэ хандаа. - Ондоо яһатанай «Хэмши?» гэхэдэнь, «Буряадби…» гэжэ харюусахалта даа. «Энээхэн үгэ буряадаар юун гэхэ бэ?» - гэжэ һураха. Тиихэдэнь буряадаар нэгэшье үгэ дуугаржа шадахагүй, уран зохёол, ёһо заншалаашье мэдэхэгүй байхат. «Ээ, теэд ямар буряад гээшэбши?» - гэжэ ондоо яһатан гайхахал. Иимэрхүү ушарнууд һайса болодог. Харин буряад хэлэеэ мэдэдэг һаа, өөһэдөө зүрхэтэй ябахат, саашанхи замдатнайш хэрэгтэй болохо бшуу.
   Урда-Ага нютагайхид анханһаа урдалхуу һанаатай зон гэжэ суутай. Энэшье удаа нютагайнгаа наһатайшуулай эдэбхи үүсхэл захиргаан дэмжэжэ, һургуулиин багшанарые, сэсэрлигэй хүмүүжүүлэгшэдые, эдэбхитэй залуушуулые хабаадуулжа, булта тусхай түсэбөөр ажал ябуулха, түрэл хэлэеэ гээхэ замһаа гараха гэжэ шиидэһэниинь дэмбэрэлтэй хэрэг мүн.

You have no rights to post comments