Алдар солын орденгуудай кавалер
- Информация о материале
- Автор: Нордоп БАБУЕВА
- Категория: "Агуу Илалта"
- Просмотров: 1782
Нютагаймнай олон сэрэгшэд Эсэгын дайнда баатаршалга гаргаһанайнгаа түлөө орденгуудаар шагнагдаһан.
Батожаргал Цыренжапов дайшалхы алдарта зам гаталһан, тэрэ Алдар Солын 2-дохи болон 3-дахи шатын орденгуудта хүртэһэн 8 агынхидай нэгэн болоно.
Сэрэгшэн 77-дохи гвардейскэ дивизиин, 1-дэхи Белорусска фронтын бүридэлдэ дайлалдаһан, анха түрүүшынхеэ Курска дугаагай байлдаанда хабаадаһан юм. Түрүүшын байлдаанай нэгэндэ – Гостищево станциин түлөө нютагайнгаа Намдак Батоевтой шалгарһан байна. Нэгэ хэды хоноод, нюдэн доронь баатарлигаар Намдак Батоев алдалан унаһан, тэрэ 1924 ондо Ушарбай нютагта түрэһэн намтартай.
Саашадаа Батожаргал Цыренжапов миномётчигоор дайлалдаһан, нэгэ хэды сагай туршада бэшээшэшье ябаһан. Варшава шадар Вислэ мүрэн дээрэ дайсанай хамгаалга сүмэ сохиходоо, Алдар Солын 3-дахи шатын орденоор шагнагдаһан юм. Энэ баатаршалгын түлөө батальоной амиды үлэһэн бүхы сэрэгшэд Алдар Солын ордендо хүртэһэн юм. Эсэгын дайнай түүхэдэ энэ хадаа онсо тусгаар ушар байһан – Алдар солото батальон.
Алдар Солын 2-дохи шатын орденоор нютаг хүбүүмнай Берлин дайлан добтолгын түлөө шагнагдаһан юм. Үйлсын буудалдаанай үедэ батарейн минэнүүд дууһаа. Батальоной командир захирхаа болёод, минэнүүдые асархыень солдадуудые гуйһан байгаа. Командирые ойлгохоор: Илалта хүрэтэр тоотой үдэрнүүд үлөөд байгаа ха юм. Мүнөө үедэ тэрэ командир хүниие ойлгохо сэдьхэлтэй байгаа гэжэ элирнэ, солдадуудаа сэхэ үхэл руу магад эльгээхэб гэжэ бодоод, тэдэнэйнгээ һэшхэлдэ найдаа ха юм. Минэнүүдые бэдэрэлгэдэ зоригтой коммунист Цыренжапов ошоо. Тэрэ сэрэгэй даабари эрхимээр дүүргэһэн байна. Тон һүүлдэ хүлөө шархатаа, тиигээд сэрэгэй замынь дүүрээ һэн.
Батожаргал Цыренжапов гэртээ 1946 ондо бусаа. Энгэрыень Алдар Солын 2 орденһоо гадна «За освобождение Варшавы», «За взятие Берлина» болон «За победу над Германией» медальнууд шэмэглэһэн юм. Дайнай һүүлээр Батожаргал Цыренжапов хүтэлбэрилхы элдэб тушаалнуудта: Могойтын аймагай партиин хорооной инструктораар, Могойтын МТС-эй замполидаар, Амидхаашада «Серп и молот» колхозой түрүүлэгшээр хүдэлһэн. 1959 онһоо наһанай амаралтада гаратараа, «Коммунизм» колхоздо парторгоор, түрүүлэгшын орлогшоор, барилгын бригадираар, һүүлшынгээ жэлнүүдтэ Ушарбайн ветерануудай бүлгэмэй түрүүлэгшээр ажаллаа.
