Буряад арадай үндэһэн тамирай янза - һээр шаалга һүүлэй жэлнүүдтэ үргэнөөр дэлгэржэ байна. Һээр шаалга эмхидхэлгын гол зорилгонууд хадаа угсаатанай мэдэрэл, арадайнгаа соёл, оюун бодол хүгжөөлгэ болон табан хушуун мал үсхэлбэрилгэ юм. Энэ тамирай мүрысөөнүүд олоной һонирхол татадаг, танхимаар дүүрэн зониие суглуулдаг шуу.
Илагшад - Үзѳѳнэй можын тамиршад: З. Дашинимаев (зүүн гарһаа), Б. Рыгзынов, А. Дашинимаев, Б. Рыгзынов, Б. Цыриторов.
Һээр шаалга хүгжөөхын тула Агын Буряадай тойрогой Захиргаан ба Забайкалиин хизаарта ажаһуудаг арадуудай үндэһэтэнэй наадануудай холбоон тойрогой хэмжээнэй түрүүшын нээмэл турнир нёдондо үнгэргэхые шиидээ һэн. Тиин ноябриин 26-да Могойтын аймагай Ага-Хангил нютагта тойрогой эрхим тамиршад дахяад суглараа.
Тус мүрысөөндэ арбан нэгэн можо хабаадаа: мүрысөөнэй эзэд - ага-хангилайхид дүрбэн можо табяа. Агын аймагай Согто-Хангил - хоёр, Дулдаргын аймагай Үзөөн, Агын аймагай Урда-Ага ба Амидхааша, Могойтын аймагай Догой нютагуудай, Агын дасанай нэгэ-нэгэ можо хабаадаа юм.
Тиихэдэ тус мүрысөөнэй ахамад судья Б.Д.Жапов сугларагшадта мүрысөөнэй дүримүүдые тайлбарилжа үгөө һэн: «Можын бүридэлдэ 18 наһа хүсөөгүй залуушуул байха ёһотой, бэшэ дүрбэнэйнь наһан хизаарлагданагүй. Тиимэһээ 18-тайһаа дээшэ ба 18-тайһаа доошо наһанай бүлэг бүхэндэ абарга тодорхо болоно. Залуушуулаа һургаха, тэдэниие һонирхуулхын тула иимэ гурим оруулбабди...».
Ага-Хангилай эдэбхитэй ажаһуугшад холоһоо бууһан айлшадаа дулааханаар угтан, дуу хатараараа баясуулаа юм. Хабаадагшадһаа гадна юрын зон буряад дэгэлээ, малгайгаа, гуталаа үмдөөд ерээ бшуу. Танхим соо зоной һууха, зогсохошье газар байгаагүй. Мүрысөөндэ хабаадаһан абадаа гү, али ахадаа һанаата болон, һээр шаахыень адаглан хаража байһан багашуул олохон байгаа. Эмхидхэлэй талаар турнир дээдэ хэмжээндэ үнгэргэгдөө, соёлой байшан соо эдеэ хоолой кафе хүдэлөө. Мүрысөөнэй забһарлалай үедэ тойрог дотор һээр шаалга дэлгэрүүлэгшэ Хэшэгто Батомункуев, «Толон» һониной ахамад редактор Цыцык Тумурова гэгшэд буряад зоной ёһо заншал, һээр тушаа дэлгэрэнгыгээр мэдээсэжэ байгаа, соёлой байшанда һээр шаалга тухай һонин слайднууд саг үргэлжэ харуулагдаа юм.
Дэлгэрэнгыгээр 48-дахи дугаарта.
