- Лариса Ильинична, 2019 он Танда ехэ удха шанартай жэл болобо. Нэн түрүүн тэбхэр ойн баяраартнай амаршалнабди. Хоёрдохинь гэхэдэ, Театрай жэл соносхогдонхой. Энээн тухай Танай һанамжа.
   - Баярлаа. Он бүри ямар бэ даа жэл соносхогдодог. Театрнуудай ашада юумэн хэгдэхээр гэжэ һанахаар, теэд таагүй алхамууд хэгдэнэ гэжэ һананаб. Москвада юун бэ даа? Оперно хоёр театр ниилүүлнэ, зарим театрнуудые шалгана... Тиибэшье Театрай жэл манай городто гоёор эхилээ бэлэй. Бидэ булта оперно театр соо суглараабди, Театрай жэлэй нээлгэ баярай оршондо болоо. Манай актриса Марта Зоригтуева Владимир хото ошоод ерээ һэн, тэндэ олон театрнуудай артистнар, режиссёрнууд суглараа. Бүхыдөөл театрнай өөрынгөө үдэр бүриин ажал ябуулһаар, элдэб туршалга, һэдэлгэнүүдые хэнэ – нэгэн үгөөр, хүн зомнай ажалаа хэжэл байна.
   - Театрай жэлдэ зорюулагдаһан ямар түһөө түсэбүүд бэелүүлэгдэнэб?
   - Мүнөө залуу драматургнуудые элирүүлгээр болон Аламжа Мэргэн үльгэрэй удхаар зүжэг табилгаар - хоёр түһөө түсэб бэелүүлэгдэжэ байна. Гурбан залуу режиссёрнууд Москваһаа ерэжэ, Аламжа Мэргэн үльгэртэ багахан эскизүүдые хээ. Һүүлдэнь бидэ хэнэйхинь дээрэб гэжэ хараабди, тиигээд манай залуу артистнар Москвагай драматург Вячеслав Дурненковой хүтэлбэри доро арбан пьесэ бэшээ. Драматургнууд хэрэгтэй гэжэ соносхоһомнай, залуу артистнарнай харюу үгөө. Эдэмнай, хэзээшье, тайзан гээшые һайн мэдэхэ зон бэзэ даа, апрель һарада 3-4 пьесэ тобойгоод гараад байгаа.
   - Эдэ пьесэнүүдые табиха болоно гүт?
   - Театраймнай шэнэ хаһада табигдаха.
   - Юундэ драматургнуудые бэлдэхээр хараалагдаа һэм?
   - Буряад хэлэн дээрэ бэшэхэ хүн олдоногүй. Геннадий Башкуев ород хэлэн дээрэ бэшэдэг. Ород хэлэн дээрэ бэшэгдэһэн зүжэг буряад зүжэгһөө тад ондоо юм, «үнэрынь» абаһаар мэдэгдэхэ. Мэдээжэ драматургнууднай: Д.Дылгыров, Д-Р.Батожабай, Б-М.Пурбуев г.м. – булта бурхан болоод, бэшэ бэшэхэ хүн үгы байна. Ушарынь гэхэдэ, буряад хэлэмнай ехэл орёо байдалда оронхой. Анхан Агаар ябахадамнай, үхибүүд булта буряадаар зугаалжа байдаг бэлэй, харин мүнөө хуу ородоор дуугарна. Телевидени болоод интернет ехэ нүлөөлнэ даа. Бидэнэй бүри Буряад Уласай хүтэлбэриин хэмжээндэ болодог «буряад хэлэеэ дэлгэрүүлэел» гэһэн хөөрэлдөөнүүд мүнөөдөө аша туһагүй байна. Хэлэнэй байдал үндэһөөрнь хубилгахаар юуб даа хэхээр болонхой. Гэртээ буряадаар лэ хөөрэлдэхэ, сэсэрлигһээ эхилээд, үзэхэ буряад номуудые элбэгээр гаргаха гээд үргэн ажал хэрэгтэй.
   - Монголдо хэды жэл хүдэлөө бэзэт?
   - Үгы, тэндэ би хүдэлөө бэшэ, түһөө түсэбүүдээ бэелүүлээ һэм. Түрүүн Булат Гавриловай «Техника любви кочевников» гэһэн пьесэ бэшэхэдэ, тэрэнииень өөрынгөө театрта табяад, һүүлээрнь зүжэгүүдтэ хабаадахагүйдөө, Монголой театрта монгол актёрнуудтай табяабди. Удаань 2000 ондо Ж.Ануйеэ «Медея» пьесэ өөрынгөө мүнгөөр табихаяа Улаан-Баатар ошоо һэм. Үмсымни «Дангина» театрай гурбан залуу артистнар хабаадалсаа, би гол дүрыень наадаа һэм. Монголдо табигдаһан зүжэгэй онсо илгаань гэхэдэ, би монгол хэлэн дээрэ наадааб. Унтан хэбтэнгүй гэхээр, 15 үдэр соо 20 нюур сээжэлдээб. Харагшад монгол хэлэн тухаймни ехэл дулааханаар хэлээ, һайшаагаа бэлэй.
   - Буряад ба монгол театрнууд хоорондоо ехэ илгаатай гү?
   - Манай театрта өөрынгөө үндэһэн заншалнуудые алдажа байнабди. Ходол баруун тээшээ, Европо руу харадаг, тэдэнэй удха баримтануудыень һажаалдажа, зүжэгүүдээ табидаг болообди. Харин монгол театр онсо өөрын шанараа алдаагүй, монголнуудайнгаал хүндүүлхэй асуудалнуудые бодхооно. Бидэшни баруунайнгаа соёл руу орошонхой, гансал дууладаг, хатардаг - зониие һамааруулдаг болошонхойбди. Зүгөөр арадтамнай хабаатай асуудалнуудые бодхооногүйбди. Драмын театр ямар үүргэтэйб? Нэн түрүүн, ниигэмэй шархануудые, шиидхэхээр асуудалнуудые болон туйлалта дабшалтануудыень харуулха үүргэтэй юм. Театрта ерэһэн харагша нулимсаяа адхан бархирхашье, эльгэнэйнгээ эгшэтэр энеэхэшье ёһотой. Харин зониие юрэл һамааруулха үүргэтэй театрнууд хадаа хүгжэмэй-драмын, пластическа, филармониин театрнууд болонол даа. Драма тад ондоо шэглэл.
   - «Оройтоһон дуранай охин» зүжэг Агын харагшадай сэдьхэл тэжээбэ ёһотой. Гол удхынь хажуугаар дайнай, хамалган хашалганай үеын, түрэлхидэй хүүгэдтэеэ харилсаанай сэдэб элихэнээр харагдана...
   - Тиимэ. Түрэлхидэй хүүгэдтэеэ харилсаанай темэ эгээл шухала темэнүүдэй нэгэн юм. Сэдьхэлэй байдал, гансал зөөриин хойноһоо һанаата бололго гээд лэ харилсаанай олон таланууд дээрэ бодомжолхоор байдаг. Зүб лэ даа, дайнайшье темэ байна. Тон дайнай темэдэ табиһан һүүлшымнай зүжэгүүдэй нэгэн хадаа В.Кондратьевай «СССР – Союз Солдатских Сердечных Ран» болоно. Театрай репертуарта дайн тухай зүжэг заабол байха ёһотой, иимэ аймшагтай дайн болоһон, дахяад бү дабтагдаг лэ гэжэ залуушуулдаа һануулжал байха хэрэгтэй.

You have no rights to post comments