Официальный сайт Всебурятской газеты "Толон"
Баһал донгодолго...
- Подробности
- Автор: Цырегма ДОНДОКОВА.
- Категория: Шог зугаа
- Просмотров: 127
Энэмнай хүдѳѳгэй нэгэ колхоздо үнэн болоһон ябадал гэлсэгшэл даа.
Нэгэ томохон ажахыда шадабари ехэтэй, зондоо хүндэтэй, залуушаг түрүүлэгшэ хүдэлдэг байһан. Энэ хүнэй энэ ажахыда ерэһэнһээнь хойшо аймаг соогоо түрүү колхоз боложо, ехэл дээшээ гараһан ха. Ажалша зонииньшье, түрүүлэгшэньшье магтаал хайрада хүртэхэ. Теэд гансал нэгэ муутай байшабал даа тэрээхэн түрүүлэгшэмнай. Һамгаша гээшэнь аргагүй, һайхан бэреэд басагадые хажуугаараа оройдоо табидаггүй гэхээр һэн ха.
Тиимэ дээрэһээнь нютагай партийна эмхидэ, партиин райкомдо һамганайнь оруулһан гомдолнууд нилээд олон боложол байгаа.
Бүхы гүрэн түрыемнай Коммунис парти хүтэлбэрилжэ байһан тэрэ сагта партиин райком ямарханшье даргын эндүү хэбэлнь, ажалһаань гаргаха эрхэтэй байһан гээшэ. Гэбэшье тэрэ түрүүлэгшэ шэнги һайнаар хүдэлжэ шадаха хүнэй дүтэ нааша үгы байһан дээрэһээнь ганса хүнэй хубиин хэрэгэй түлѳѳ хамтын ехэ ажахыда һаад болохогүйн тула тэрэ түрүүлэгшые хэһээһэн хэбэр лэ үзүүлдэг бэлэй.
«Үбгэмни эндүүржэ, үнгэрхэдѳѳ, эхэнэр хүнэй дотор үмдэ үмдѳѳд ерэшоол. Саашадаа энээнтэй гэр айл байха, һууха аргамни һалаа! Танай иигэжэ ходо хамгаалжа, үмѳѳржэ байха болоо һаатнай, арадай сүүдтэ хэрэг барихамни!» - гэхэшэлэн орилһон, бархирһан һамганайнь ерэхэдэ, бюро татажа, бүлэг коммунистнуудай хүсѳѳр шанга хѳѳрэлдѳѳ хэжэ, тэрэ бэрхэ түрүүлэгшэеэ зүб замдань оруулха тухай партиин райкомой секретарь бодобо ха.
Бюро дээрэ партиингаа шугам баримталжа, дутуу дундануудаа элирүүлхэ, ѳѳрыгѳѳ шүүмжэлэл хэхэ, зүжэг наада табижа байһан шэнги бэе бэеэ шүүмжэлхэ, удаань эблэрэлгын хахад шэл хубаажа уугаад тарадагшье боложо байһан саг һэн.
Зүбшэжэ байһан коммунистнууд доро дороо энеэдэһэниинь хэды хүрэбэшье, түрүүлэгшэдээ шанга асуудалнуудые табижа шүүмжэлбэд:
- Зай, ши алдуугаа мэдэрбэ гээшэ гүш?
- Мэдэрбэ.
- Ойлгоо гүш?
- Ойлгоо.
- Хэлэл даа, юун гэжэ ойлгоһоноо!
- Дотор үмдэнэйнгѳѳ түриинүүдые хоюулыень мулталхагүй гэжэ! – гэхэтэйнь адли байһан зон таһалгынгаа доһолтор энеэлдэшэбэд. Бэе бэеэ хаража байжа, бүри гааран, ханшарайнгаа таталдатар энеэлдэбэд ха. Бэеэ барижа шадахаа болиһон заримашуулынь газаашаа гаража байжа энеэлдэбэд. Дахин тэдэ таһалгадаа ороһон юм гү, үгы гү? Суглаанай протоколдо удаадахи донгодолгоёо бэшээд лэ тараһан ха гэжэл һанамаар…
Хүн бүхэндэ юһэн дутагдал байдаг, харин хүнэй ори ганса һайн шанарые үргѳѳд ябаа һаа, тэрэнэй бүхы дутагдалнууд дарагдажа, хүн зүб мүрѳѳр ябаха зэргэтэй гэжэ хэлсэхыень дуулаһан байнаб.
«Нүхэдэй найдамтайе мэдэхэ болооб...»
- Подробности
- Автор: Бато ЖАМБАЛОВ
- Категория: Алтан үлгы - Агамнай
- Просмотров: 26
Афганистанhаа совет сэрэгэй гараһаар 30 жэлэй ой угтуулан, hүрөөтэй тэрэ дайнда хабаадаhан Пётр Хижнягтай Хүһөөшэ тоонто нютагтань уулзажа хөөрэлдэбэбди.
Халуун уларилтай файзабадта
- Подробности
- Автор: Эрдэни ЧИМИТДОРЖИЕВ
- Категория: Алтан үлгы - Агамнай
- Просмотров: 14
Байгша оной февралиин 15-да Советскэ Союзай сэрэгшэдэй Афганистанһаа гараһаар тэбхэр 30 жэл гүйсэхэнь. Советскэ Союз Афганистан гүрэндэ амгалан байдал асархын тула 1979 ондо Зэбсэгтэ хүсэнүүдээ оруулһан байгаа. Арбан жэлэй туршада үргэлжэлһэн дайн байлдаанда Агын тойрогһоо олон сэрэгшэд интернациональна уялга дүүргэһэн байна. Олон жэлэй туршада Афганистанай дайнда хабаадаһан сэрэгшэдэй бүлгэм ажал ябуулдаг байһан. Түрүүлэгшээрнь афган дайнай ветеран Баир Цыбенжапович Найданов ажаллаһан.
Тариин нуур
- Подробности
- Автор: Шэнэхээнэй Нордобой Эрдэни ахын хѳѳрѳѳнһѳѳ Вера ЧИМИТОВА бэшэжэ абаба.
- Категория: Түүхэ
- Просмотров: 15
Эртэ дээдэ сагта байһан гэдэг юм. Даяан дэлхэйдэ алдартай Алтан түшэлгэһѳѳ урагшаа үргэн һайхан талын дунда үзэсхэлэнтэ Тариин нуур сэнхирлэн нэмжыжэ, саада эрьень хүхэ огторгойтой ниилэжэ, нэгэ мэтэ харагдан үзэгдэхэ. Заха хүбѳѳгѳѳрынь намартаа үндэр мүртѳѳ үдхэн хулһан халюуржа байха. Энэ үзэмжэ һайхан нуурта үнгэ бүриин шубууд гангар-гунгар гэлдэжэ, дальбараагаа даража үдхэдэг - иимэ һайхан диваажанай орон байгаа. Энэ нуурай эрьеэр шэмэг тэжээлтэй олон түрэлэй ургамал ургаха. Энэ хулһатай нуурта үглѳѳгүүрынь һаа, гүрѳѳһэнүүд, зээрэнүүд һүрэгѳѳрѳѳ ерэжэ, хамараа шиигтүүлээд, сэнгэжэ наадаад гараха, үдэ багаар үй түмэн мал ерэжэ, ханатараа уһалха. Хойто шэлэ дабаандань шэнэһэн, нарһан нягта ургажа, зундаа хүхэрэн харагдадаг, хүхы донгододог, гургалдай уянгалдаг.
Мэргэн Дондок
- Подробности
- Автор: Эрдэни ЧИМИТДОРЖИЕВ
- Категория: Түүхэ
- Просмотров: 9
Дунда-Ага нютагта тоонтотой Намсарайн Дондок, Ага нютагтаа Мэргэн Дондок гэжэ алдаршаһан һур харбаашан мэргэнээрээ буряад арадаа холо ойгуур нилээн суурхуулhан юм. Тэрэ Сибириин ба Алас Дурнын зононуудай, Шэтын можын хэмжээнэй мүрысөөнүүдтэ, Агада, Улаан-Yдэдэ, Монголдо үнгэргэгдэhэн уласхоорондын уулзалгануудта оло дахин оройлhон ёhотойл хүйхэрэй мэргэн байһан.
