Гомбожаб Цыбиковэй нэрэмжэтэ Агын үндэһэтэнэй музейн эрдэмтэ ахалагша хүдэлмэрилэгшэ Баир Дугаржапов эхэ эсэгын нүлөө, хүнэй ажабайдал, ниигэм, мүнөөнэй саг тухай буддын шажанай һургаалнуудаар ойлгуулжа үгэбэ.

   Олон жэлэй туршада Энэдхэг гүрэндэ оршодог Гоман дасанда Дагбаев Алдар лама һурана. 

   Новосибирск хотын «Дэчен Шаддублинг» дасанай мүнөөдэрэй байдалтай танилсуулая.

   Нэгэ үгытэй хүн бүгэдэндэ туһа хүргэхэ ехэ хүсэлэнтэй байжа, эди шэдитэ, хүсэтэй маани заажа үгэхыень ламада хандаһан ха.
   - һанги набта болошоһон хубсаһатай, өөртөөшье туһа хүргэхэ шадалгүй энэ ядуу яагаад бэшэндэ туһалба гээшэб! Үшөө тиигээд түбэд хэлэ мэдэхэ юм аал?! - гэжэ бодоод, наада барижа, иигэжэ зааба:
   - Мориной дүрбэн туруун харгыгаар оодоролдоно, туруунуудай хойно бүхы хамаг амитанай туһын түлөө тонтогоолнууд ябана гэһэн маани уншахаш.
   Үгытэй хүн ламада заалгаһан «маанияа» сээжэлдээд, бүхэли наһаяа зургаан зүйл хамаг амитанда зорюулдаг байгаа.
   Хожом тэрэ ламашье, үгытэй хүншье наһа бараба, үгытэй хүнэйнь үнэн зүрхэнһөө үйлэдэһэн буян орогүй ехэ байба.

   Будалан нютагта хоморой, ехэ удха шанартай Нянтай субарга (ступа Паринирваны) рамнайлагдаа. Тэрэ субарга Будалан hууринhаа сэхэ хойшоо ябахада, 3-4 модоной зайда бодхоогдобо.