- Элбэг ламбагай, өөр тухайгаа хөөрэжэ үгыт.
- 1995 ондо Согто-Хангил нютагта Эрдэм ба Суранзан Жаповтанай бүлэдэ түрэhэнби. Гэртэхимни Элбэг гэжэ нэрэ үгэhэн. Согто-Хангилайнгаа дунда hургуулида 9 жэл һурааб. Тэрэ үедэ нютагтамнай Могойтын хүдөө ажахын техникумэй филиал хүдэлдэг һэн. Тэндэ һуража, дипломтой болоһонби.
- Ямар ушарһаа Энэдхэг гүрэндэ hураха гэжэ шиидээбта?
- Сэдьхэлдэм Энэдхэгтэ hураха гэhэн хүсэл бии болошоо hэн. Аба, эжы зорилгыемни мэдэхэдээ, Монгол орон эльгээхэеэ hанаа. Теэд би яашье Монгол ошохоёо һанаагүйб. Минии хүсэл Энэдхэг гүрэн байгаа ха юм. Хэды сагай туршада аба эжы хоёр бодомжолоод, Улаан-Үдын «Ламрим» дасанай Рэгзэн ламбагайтай намайе танилсуулхаа абаашаа hэн. Тэрэ ламбагайн туhаар Энэдхэгэй Дхармасала хотын дасанда hурахаяа ошоhон байнаб. Тэрэмнай 2017 он бэлэй.
- Түбэд хэлэндэ һураад ошоhон болоно гүт?
- Энэдхэг орон ород, буряад хэлэтэй ошоо hэм. Түбэд хэлэ мэдэхэгүй байгааб. Тэндэ 7-8 наhатай үхибүүд олоороо hурадаг. Миниишье ошоод байхада, үхибүүд олон байгаа. Түрүүн тэдээнтэй нэгэ таhаг соо байдаг hэм. Хүүгэд хүхюутэйнүүд, наадаха, гүйлдэхэ даа. Тэдээнтэй яhала бэе бэеэ ойлголсоод байдаг hэмди. Тэрэ үедэ телефон намда ехэ туhалаа. Телефондоо «Переводчик» гэhэн хабсаргалтатай байхаб, тэрээгээрээ бэшэлсээд ойлголсодог һэнби. Һарын туршада тэдэнэй хэлэ ойлгодог болооб. Гансаараа буряад байхадаа юм гү, хэлыень ойлгохо гэжэ оролдодог hэм. Гурбан hара болоод, тэдээнтэй хөөрэлдэжэ эхилээб. Мүнөө долоон жэл тэндэ hураад байхадаа, буряад, ород, англи, түбэд, энэдхэг, Балбын, Гималайн уулаар ажаhуудаг ладакх арадай хэлэнүүдээр хөөрэлдэхэ аргатайб. Ладакх яhатан – түбэдүүдтэ адлишуу аад, өөрын хэлэтэй арад. Багшанарни тэндэхи газарай юм.
(Үргэлжэлэлынь 16-дахи дугаарта).
Валентина ЦЫРЕНЖАПОВА.