Урда жэлнүүдтэ заншалта үзэсхэлэндэ олон нютаг можонуудһаа элдэб үүлтэрэй мал асарагдадаг байгаа. Сибирьтэ, Алас Дурнада үсхэбэрилэгдэдэг мал үзэсхэлэнэй шэмэг болодог һэн. Үзэсхэлэндэ хада уулатай Алтай, Тыва, Хакас, Буряад Уласуудһаа мал табигдадаг байһан. Оршон үедэ ветеринариин талаар хуулиин шангархада, дээрэ нэрлэгдэһэн нютагууд малаа асарха аргагүй болоо бшуу. Малаа үзэсхэлэндэ хабаадуулаашьегүй һаа, тэдэ нютагуудай мэргэжэлтэд Шэтэ ерэжэ, хизаарай хони, ямаадые хараһан, шэнжэлһэн, зүблөөнүүдтэ хабаадаһан байна.
АГЫНХИДНАЙ ОЛООР ХАБААДАА
Агын тойрогой 10 ажахы: «Родина», «Түншэ», «Хүнхэр», «Урда-Ага», «Соло», «Победа», «Ушарбай», «Кировэй» нэрэмжэтэ, «Гэрэл», «Хүһөөшэ», тиихэдэ Приаргунскын аймагай «Дружба», Примориин хизаарай фермер гэгшэд үүлтэртэ малаа үзэсхэлэндэ хабаадуулаа. Энэ жэлэй үзэсхэлэндэ хабаадаһан ажахынуудай элдэб үүлтэрэй 150 гаран мал харагшадай һонирхол татаа. Дүрбэн үдэрэй туршада үргэлжэлһэн хүдөө ажахын һайндэр олон хүн хараа. Шэтэ хотын сээнтэр газарта эмхидхэгдэхэдэнь, харагшад яһала олон байгаа гэжэ тэмдэглэхээр. Тойрогой хамтын ба үмсын ажахынуудай хонид бэшэ нютагуудай малай хажууда алишье талаар булюу һайн байдаг гээшэ. Үзэсхэлэндэ хабаадаһан элдэб үүлтэрэй мал харахада, һонирхолтой байдаг шуу. «Мегаполис Спорт» тамирай түбэй ара талада үзэсхэлэн эмхидхэгдээ һэн.
ҮЗЭСХЭЛЭНЭЙ ШЭМЭГ – ТРАКТОР ТЕХНИКЭ
Тамирай түбэй дэбисхэр хүрэжэ ерэхэдэ, трактор техникэ жэрытэр татаатай. Хабарай тарилгада, таряа хуряалгада, малда хоол бэлдэлгэдэ хэрэглэдэг тракторнууд: «К-700», «Т-150», «МТЗ-80», «МТЗ-82» гэхэ мэтэ элдэб түхэлэй техникэ зогсоно. Хажуудань комбайнууд, пресс-подборщик, тармуур-ворошилка г.м. табяатай. Эдэ трактор техникэнүүд Ростов-на-Дону хотын «Ростсельмаш» заводто бүтээгдэһэн. Хизаарай «Читаглавснаб» эмхи тэрэ заводһоо техникэ асаржа наймаална. Хамтын ажахынуудай мэргэжэлтэд, таряашанай-фермерскэ ажахынуудай хүтэлбэрилэгшэд техникэ һонирхожо хараа. Худалдан абаха дуратайшуултай «Россельхозбанк», «ВТБ» банкнуудай мэргэжэлтэд майхангууд соо ажал ябуулжа байгаа. Үзэсхэлэнэй үедэ сенатор Баир Жамсуев, Үбэр Байгалай амбан захирагшын орлогшо Аягма Ванчикова, Хуули тогтоолгын Суглаанай арадай һунгамалнууд Сокто Мажиев, Жаргал Жапов ба бусад айлшад техникэ, мал хараа. Баир Баясхаланович тракторай жолоогой саана һуужа, техникэтэй дүтөөр танилсаа. Хүдөө ажахынхидай поли, нуга сабшалан дээрэ ажалаа хэлгэдэ эгээл хэрэгтэй техникэ. «Урда-Ага» ажахын түрүүлэгшэ Биликто Ринчинов техникэ хаража, үнэ сэнгээрнь һонирхожо, банкын мэргэжэлтэдтэй уулзаа. «Түрисэнь ехэ байна даа. Ехэ үнэ сэнтэй. Абаал һаа, манай ажахыда хэрэгтэй техникэ байгаа даа», - гэжэ тэрэ хэлээ.
(Үргэлжэлэлынь 24-дэхи дугаарта).
Эрдэни ЧИМИТДОРЖИЕВ.
