«Олон бутархай нэгэдэлнүүд байһанаа, 1925 ондо ниилэжэ, Дашбалбар һомон байгуулагдаһан. 2025 ондо Дашбалбар һомон 100 жэлэйнгээ ойн баяр тэмдэглэхэ. «Дашбалбар» гэжэ үгэ түбэд нэрэ юм. Нютагай уула Дашбалбар гэжэ нэрлээд, Ага нютагһаа шорой, Агынгаа дасанһаа бумба асаржа нюугаад, үеын үедэ тахижа, шүтэжэ ябаарайгты» гэжэ аха захатамнай захиһан.
   Элдэб олон дарганар һэлгэхэ, тахиха тахихагүй, хэрэгсээхэ хэрэгсээхэгүй байжа магад. Энээниие яажа бэелүүлхэб гэжэ һанаад, Дүүмын депутат байхадаа, Дашбалбар обоогоо омогуудаараа тахиха гэжэ зүб шиидхэбэри гаргаа һэмди. Тэрэ гэһээр омогуудаараа эмхидхэжэ ходо тахидаг, обоогой эзэниие баярлуулдаг болоһомди.
   Мүнөө жэл галзууд угайхид тахиха, хойто жэл – шарайд. Ехэ хандиб суглардаг. Дэлхэйн захада хаанаб даа байһан галзууд угайхид хандиб оруулна ха юм. Ехэ тахилга болодог. Дуратай газарһаа ламанарые залажа тахюулдаг. Ехэ наадан эмхидхэгдэдэг.
   Һур харбахада, бүхэшүүлэй барилдахада, моридой түбэрөөнһөө обоогой эзэд һэргэдэг юм гэжэ үбгэ эсэгэнэрнай хэлэдэг байһан», - гэжэ Бальжит эгэшэ хөөрэнэ.
   Тэрэнэй тэмдэглэһээр, нааданай болоходо, обоогой эзэн нютагайнгаа зониие хаража, ехэ баясадаг, хүхидэг, хэн ямар хубсаһатай ябанаб гэжэ адаглажа байдаг юм гэлсэдэг. Энэ ядуухан ябана, энэ барагтай гэжэ хаража байдаг тухай хүгшэд ярилдадаг һэн ха. Тэрэ үедөө үбгэн, хүгшэн эжынэрынь обоогой нааданда гарахадаа, обоогой эзэндэ муухайгаар харагдахагүй гэжэ эгээ һайн хубсаһаяа үмдөөд, бүхы гоёлоо зүүдэг байһан. Обоогой эзэндэ худалаар хэлэжэ болохогүй, хойто жэл ерэжэ шадахагүй һаа, ерэжэ шадахагүйб даа, жэшээнь, иимэ сүлөөгүй ажалтайб гэжэ хэлэхэ юм. Хэлээгүй һаа, хүлеэжэ байдаг гэдэг, обоогой нэхүүл гаража магад. Ондоо ажалаар ябаа һаа, обоодоо үргөөд ошоходо болохо. Бэлэг сэлэгтэй, өөрөө зорижо айлшалхада, бүришье һайн байха.
   «Минии хадамууд Согто-Хангилай Жабхараагай обоо тахиха ёһотой байһан. Тэрэ үедэ сагшье хатуу байгаа, манайхин ошодоггүй һэн. Нүхэрни, айлай 3 хүбүүдэй нэгэн, аха дүүнэртэеэ хэрэгсээдэггүй бэлэй. Һүүлдэ би одхон хүбүүнтэеэ, аша басагантаяа зорижо ошоо һэм.
   Агын аймагай Согто-Хангил нютагай соёлой хүдэлмэрилэгшэ Цынжидма Цырендашиеватай ажалаараа харилсадаг байһамди. Тиигээд суг хүдэлдэг нүхэдтэеэ бидэниие обоо тахилгада Ножын нуур абаашаа. Үдэһөө хойшо ошоод, удаан ябаабди. Байд гээд лэ аадарлана. Согто-Хангил руу гурбан авто-унаагаар һубарин бусабабди. Халта дурд гээд һэрихэдэм, газар хүдэлжэ байһан шэнги болоо. Сугтаа ябаһан засаг даргамни тогтоё гэбэ. Буухадамнай, дүүрэн баханууд урдуурнай хүндэлэн гаража байгаа. Хойномнай ябаһан машинанууд тэдэниие тооношьегүй, тас-няс дараад гарана. Харан гэһээмнай, обоологдоһон аргал шэнги, олон баханууд обооржо, харгы дээрэ гараха гэжэ аһалдана, абиржа шадаһаниинь гарана, шадаагүйнь унана. Согто-хангилайхид: «Иимэ юумэ хаража үзөөгүйбди, дүтэ нааша булаг байхагүй, ямар жэгтэй юм гээшэб», - гэлдээ.

You have no rights to post comments