Амидхаашын захиргаанай толгойлогшо Тимур Базаровай хэлэһээр, субарга бариха ажал 13 жэлэй саада тээ эхилһэн. Тиихэдэ толгойлогшо ябаһан Мунко Норзонов энэ ябуулга эмхидхэһэн. Бумба нюугдаһан байгаа, харин нёдондо субаргань бодхоогдожо эхилээ. Улаан-Үдэдэ ажаһуудаг, Урда-Агаһаа гарбалтай Баир Дамбиев номой ёһоор субарга бүтээгээ. Ажал хэһэн зон олон, нэрлэбэл, Зорикто Жамсоев субаргын һуури табяа, Баир Дамдинжапов, захиргаанай залуу хүбүүд, басагад г.м. хүдэлөө. Амидхаашын толгойлогшо ябаһан Цындыма Баясхалановагай нүлөө ехэ бшуу.
Энэ субарга тухай Агын дасанай шэрээтэ Бадма ламхай иигэжэ хөөрөө: «Урдын сагта энэ багаар харгын субарга гэжэ байһан юм. Урдань хүн талаар гарахадаа, дасан ерээд ошодог байһан. Тиихэдээ тэрэ үедэ субарга томохон байгаа гээшэ гү даа, хүн морёороо доогуурнь гаража, харгыгаа арюудхадаг һэн. Тиигээд саашаа баруун тээшээ ошоходонь, Урда-Агын тэндэ харгын маани гэжэ байдаг, тэндэ мүргөөд ошодог һэн. Ехэнхидээ агынхид Үргөө, Түбэд, Бээжэн руу ябадаг байһан. Хойшоо гэхэдэ, Шэтэ руу, зүүн тээшээ Чернышевск руу ошодог, тэндэ яармаг үнгэргэгдэдэг байгаа. Урдын сагта Агын яармаг гэжэ хүдэлдэг байһан, юундэб гэхэдэ, Ага бүхы нютагуудай дундахинь, тиимэһээ тэндэ монголнууд, хитадууд, эвенкнүүд, буряадууд, ородууд суглардаг байгаа. Тэрэ Нэршүүгэй, Хяагтын суута яармагуудһаа дортохогүй ехэ хизаар соогоо Чернышевскын удаа 2-дохи һуури эзэлдэг байһан. Хүн зон тиишээ ошохо ерэхэдээ, субарга доогуур гарадаг байһан ха. Хадаг табижа ерэхэдээ, басага хүргэжэшье ошоходоо, зоной тэндэ тогтоод, доогуурнь гараа һаа, һайн байха гэжэ һананаб. Энэ субарга зорюута урдаһаань ороод, хойшоо гараха үүдэтэй. Һэтэ гараха гэжэ хиидэ байна ха юм. Урдандаа «хии субарга» гэжэ нэрлэдэг байһан юм. Хатуушаг, аюул осол ушархаяа һанадаг газар, тиимэһээ эндэ бариха гэһэн шиидхэбэри абтаһан байгаа».

You have no rights to post comments