Тэдэнэй нэгэн Шандали нютагай, бодонгууд угай Эрдэни Дугаржапов 1969 оной ноябриин 9-дэ армида татагдажа, Номгон далайн флодто 3 жэлэй туршада алба хэһэн, сэрэгэй шэнэ корабль дээрэ холын тамаралгада ябаһан. Зүдхэлиин Батаалай Цыреновтэй суг поезддо һуужа, зүүн зүг барижа, сэрэгэй албанда мордоһон юм. Тэдэнэр Агын военкомадта эмнэлгын шалгалта гараhан 300 хүбүүдэй дунда түрүүшын дуугаар сэрэгтэ татагдаа. Олохон буряад хүбүүд Владивосток ошоходоо, Русский олтирог дээрэ хахад жэлэй туршада һуралсал гараа, үбэлэй хүйтэндэ һайсал харуулда зогсоо. Һүүлээрнь Владивосток хотые болбосон түхэлтэй болгохын түлөө ажал хүдэлмэри хэдэн һара соо хэһэн байха юм. Һуралсалай түбтэ «Машинист-турбинист» гэhэн мэргэжэл шудалһан Э.Дугаржапов корабль дээрэ гарахадаа, томо дизель мотоорой хажууда шанга абяаень ото шагнажа ябаа. Тэрэ механическа бүлэгтэ хабаатай байхадаа, онгосын тон дорохи таһагай машинна отделени соо ехэнхи сагаа үнгэргэжэ, дизель мотоорой давлени, датчигуудые шалгаха, онгосын зүрхэн болохо мотоор хүдэлгэхэ, заhаха гэһэн уялгатай байгаа бшуу. Зүгтөө Номгон далайн флодой тагнуулай албанда хабаатай, тусхай оньһон түхеэрэлтэнүүдтэй, томо зэбсэггүй онгосо һэн. Уһан сэрэгшэд эрье шадар 3 hарын туршада байгаад, удаань холын тамаралгада 3 һараар гарадаг байгаа. Агын талын хүбүүн ехэ далай дээрэ сэрэгэй харуулда (боевое дежурство) 2 жэлэй туршада таһалгаряагүй оло дахин гараһан. Хэды дахин походто ябахадаа, онгосын хойто тала болон хушуугаараа (килевая) ба хажуу тээшээ хэлбэлзээндэ (бортовая качка) дадажа, һэншье гэхээ болёо һэн. Нэгэ дахин одоо ехээр сошоһон юм. Ушарынь гэхэдэ, һүниин сагта палуба дээрэ байтараа, ехэ хэлбэлзээндэ орожо, хажуу тээшээ халтиран унахадаа, бортын саана, далай руу унашан алдаа бэлэй. Талаан боложо, хүлынь фальшбортдо тулгаад тогтожо, аюултай байдалһаа гаража шадаһан. «Одоол тэндэ досоомни ёг гээ һэн», - гэжэ мүнөө уһан сэрэгшэ хөөрэдэг юм. Бүтүү шуурганда хүүежэ байһан далай соо унаа һаань, хэн тэрэниие олохо һэм даа! Аянай холые оло дахин гаталһан Эрдэни Жаргаловичай энгэртэ «За дальний поход» гэһэн жетон зүүлгэһэн юм. Тэрэ үедэ Вьетнамда дайн дажар боложо байгаа. Тонкинска буланда (залив) американска элдэб авианосецууд бэе бэеэ һэлгэжэ тамарха. Тэндэһээ 7 секунда болоод лэ, самолёдууд ниидэжэ, хото городууд, үдхэн шэрэнги ой (джунгли) дээрэ боомбонуудые хаяжал байха. Тэдэнэй дээгүүр американска вертолёдууд ниидэхэ.
«Һүүлшын походто 4 һара болошоо һэмди. Юун бэ гэхэдэ, 1972 ондо сэрэгһээ табигдахаяа байхадамнай, Вьетнамда дай сараха тухай эблэрэлгын хэлсээн Парижда баталагдажа, манай онгосые тэндэ удаан саг соо байлгаба, декабриин 22-то түрэл портдоо бусаа һэмди. Шандалиин 20 гаран хүбүүд Россиин флодто ябаһан. Владивостогто хахад жэл алба хэжэ байтарнай, Тугшан нютагай Чимитдоржи Дондоков ерэжэ, уhан доро ябадаг онгосын сэрэгшэ болоо hэн. Намтай суг 37-дохи причал дээрэ Догой нютагай Дармажаб Цыденжабон алба хэһэн, нютаг хүбүүд хаа-яа уулзадаг һэмди. Бэе махабад һайн лэ һаа, далай дээрэ алба хэжэ ядахаар бэшэ, ородоор «романтична албан» гэжэ һанадагби. Походто ябахадаа, экватор (нулевой параллель) гараабди, Нептунай ехэ hайндэртэ хабаадаабди. Январь hарада Вьетнам ошоходомнай, ааяма халуун, хүн зон хүнгэн хубсаhатай, шаахай гуталтай, панамкатай ябаа. Япон, Хитад, Филиппины ба бэшэшье гүрэнүүдэй, Лусон олтирогой хажуугаар хэдэн далай гаталжа, кит, акула, скат г.м. элдэб томо загаhа хараабди. Онгосын урда тээ дельфинүүд харгы харуулжа, миралзан тамарха. Yдэшэндөө харахадашни, уһан далай туяаржа, загаhашад фонарь гэрэлтүүлээд, загаhа барижа байха. Ород хүбүүд лебёдкодо ямар бэ даа түхеэрэлтэ зохёожо, оньһыень олоод, далайн загаһадые, 70-аад хиилын тунец баряад, камбуз абаашажа буйлуулаад, бэшэндэ эдюулдэг һэн. Холын походто аргагүй һайн, үл шэмэтэй хоолтой байгаабди. Гэбэшье, тала дайдаар ото ябаһан хүндэ тойроод ганса уһа удаан саг соо хаража байхадаа, уйдашахаар болодог һэн (энеэнэ). Онгосомнай походһоо ерэхэдээ, Владивосток хотын Золотой Рог бухтын 37-дохи причалда зогсодог байгаа. Нэгэ каюта соо - 8, кубрик соо 20-ёод хүбүүд байдаг һэмди. Мүнөө хүбүүд нэгэ жэлэй туршада алба хэхэдээ, ямар юумэндэ һурадаг хаб даа гэжэ гайхагшаб. Анхан уһан сэрэгшэд 4 жэлэй албанда ябадаг байһан», - гэжэ тэрэ хөөрэнэ.
Э.Дугаржапов флодһоо табигдаад, Шэтын индустриально-педагогическа техникум дүүргэһэн. Шандали, Хулһата, Тугшан нютагуудта барилгашанаар, инженер-барилгашанаар хүдэлжэ, олон гэр байрануудые бодхоолсоһон, хонишоноор ажаллажа, элдин талынгаа һайханиие хаража баясаһан. Бутид Базаргуруевна наhанайнь нүхэр багшалһан, хүүгэдэй сэсэрлигтэ хүдэлhэн. Хоёр хүбүүдынь гэр бүлэтэй, хүүгэдтэй. Мүнөө хүгшэн аба эжы хоёр 4 ашанараа харалсажа, Амидхааша һууринда үри хүүгэдэйнгээ дунда сэдьхэл дүүрэн ажаhууна. 71 наһатай Эрдэни аха хүн зондо ниисэтэй, гэр бүлэдөө туһатай, хүнгэн дорюун зандаа ябана.
