ХОХИР
Намарай хүйтэнэй эхилхэдэ, малшад малаа дал хорёо руугаа оруулдаг. Дал хорёогоо эртээнһээ дулаалха, хохир дэбдихэ.
Хохир гээшэ юун бэ гэжэ тодорхойлоё.
Үхэр шабааһална. Тэрэнь нойтон байхадаа, шабааһан гэжэ нэрэтэй.
Шабааһан хатахадаа, аргал болоно.
Аргал бутаргахада, хохир болодог.
Хүйтэнэй сагта малай дал соо хохироор дэбдихэр – хэбтэри хэдэг юм. Энэ ажалые хохир оруулха гэхэ.
Малай хото хорёо соохиие сэбэрээр байлгаха хэрэгтэй.
АРГАЛ
Үбэлдөө шабааһа балгааһан (заваалин гээдшье хэлэдэг) соо суглуулжа хатаагаад, аргал болгоно.
Балгааһан соо хатааһан аргал һэбхигэр, зөөлэхэн, һалхи наранда һэтэ шобто үлеэлгээгүй, ургамалайнгаа шанар алдаагүй байдаг. Балгааһаяа нойтон шабааһаар шабажа дүүргэхэдээ, дээшэнь шобойлгожо, нюруу гаргаха. Тэрэнь бороондо нэбтэржэ нородоггүй юм. Хүйтэн болоходо, тэрэниие хуулан абажа, хохир болгохо, үгы гэбэл урдань түлишэ болгодог байгаа. Иимэ түлишэ дулаа һайнаар үгэдэг.
(Үргэлжэлэлынь "Толон" һониной 39-дэхи дугаарта уншахада болохо).
Дарима БАЗАРОВА.
