«Алтаргана» нааданай үедэ «Буряадай нэгэ үдэр» гэһэн конкурсдо Эрхүү хото түлѳѳлһэн аман зохёолой «Аянга» бүлгэмэй хүтэлбэрилэгшэ Анна Петроватай хѳѳрэлдѳѳ эмхидхэһэн байнабди.

 

"Ангуушанай нэгэ үдэр" гэһэн заншалһаа үзэгдэл.

 

- Анна Александровна, энэ бүлгэм хэзээ байгуулагдаһан бэ? Хэр үнинэй хүтэлбэрилжэ ябанат?

- Манай бүлгэм 1998 онһоо хүдэлнэ. Эндэ 30-аад хүн ябадаг. Арадайнгаа дуунуудаар, ёһо заншалаар һонирхохо залуушуул үсѳѳн бэшэ. Үниндѳѳ ансамблиин гэшүүдэй диилэнхи хубинь наһатай зон байһан һаа, мүнѳѳ залуушуул тоогоороо олон болоо. Эгээ үндэр наһатайшуул: 80 наһа хүрэһэн Евгения Забеевна Балдынова, 80-яадтай Ким Андреянович Макаров гэгшэд. Тиихэдэ бүлгэмдэмнай баһал 80 шахуу наһатай үбгэ һамган хоёр ябадаг. Хэд бэ гэбэл, Эдуард Леонтьевич ба Раиса Самсоновна Халзановтан. Аха захатанаймнай буряад аман зохёолой хүгжэлтэдэ оруулжа байһан хубита горитойхон. Юуб гэхэдэ, мүнѳѳ үедэ тэдэнэр лэ арадайнгаа дуу, ёохор тон һайнаар мэдэжэ, залуу үетэндэ дамжуулжа ябана бшуу. Тон залуумнай - 21 наһатай Петя Саганов. Би ѳѳрѳѳ түрүүн энэ бүлгэмэй гэшүүн ябаһанби, 2016 ондо хүтэлбэрилэгшэнь болооб.

- Таанад агнуури тухай харуулбат. Ямар заншал бэ?

- Манай бүлгэм Николай Африканович Шагаевай хүтэлбэрилдэг «Ангара» гэһэн үндэһэн хатарай ансамбльтай хамта «Ангуушанай нэгэ үдэр» гэһэн заншал бэлдэжэ асараабди. Урдань агнуурида гарахаяа байһан ангуушадые яажа үдэшэдэг байгааб, агнуури хэхэ зүбшэл ба һайн олзотой бусахаяа тайгын эзэниие гуйдаг тухайнь харуулбабди. Али нэгэн ангуушанай аяга шэдэхэдэ, тэрэнь амһараараа дээшээ хаража унабал, олзотой бусаха гэһэн тэмдэгтэй. Тиихэдэ ами бэеэ тэжээхэеэл агнаха хэрэгтэй, үлүү хэтэрмэ хомхойрхо хэрэггүй гэжэ энэ заншалай гол удха дамжуулхые оролдообди.

Хатараараа агнуури хэжэ байһыень харуулаабди. Урдань ангуушанай буу һүргэжэ, ан оноогүй һаань, шагтыень хайшалжа абадаг байгаа. Юуб гэхэдэ, тэрэ үедэ шагта үнэтэй зүйлдэ тоологдодог байһан ха. Харин агнуурида түрүүшынхеэ гаража байһан хүбүүнэй олзотой бусаа һаа, тэрэниие ангуушадай һахилда хүртѳѳхэ ёһо (посвящение в охотники) сахижа, нюуртань ангай шуһа түрхидэг, һурша номо бэлэглэдэг байгаа. Петя Саганов тон ехэ үүргэтэй байба: агнуурида түрүүшынхеэ гаража байһан хүбүүе наадаа. Тэрэ ѳѳрѳѳ һаяшаг үнэхѳѳрѳѳ ангуушадай һахилда хүртэһэн хүбүүн юм.

 

 Дэлгэрэнгыгээр 1-2-дохи дугаарта.

 

You have no rights to post comments