Ажалша бэрхэ хабаараа, дууша тэнюун сэдьхэлээрээ нютаг зонойнгоо дунда хүндэтэй болоһон эгэшэнэр олон даа. Тэдэнэй нэгэн - Дарима Базаржапова.
Д.Базаржапова (дундань).
Энэ наһанайнгаа ажамидаралай шэрүүн долгиндо шэдүүлһээр, хуби заяанаймни жолоо дэлгэр тэнюун Сагаан-Шулуутай нютагай сэргэдэ буужа уягдаа һэн. Энэ нютагай арад зон руу алхам хэжэ, танилсаһан хүмни – Дарима эгэшэ бэлэй.
Түрэһэн эгэшэтэеэ үнинэй уулзаагүй юумэдэл аргагүй халуунаар хѳѳрэлдэжэ эхилээ һэн хабди. Эжытэеэ уулзажа эльгэлһэндэл, эгэшэтэеэ хѳѳрэлдэжэ досоогоо онгойһондол болоо бэлэйб. Хожомынь Һама басаганиинь эжыһээ: «Та хоёр үнинэй танил һэн гүт?» гэжэ асууһан байгаа. Тиихэдэнь эжынь харюусаһан ха: «Үгы бэд даа, энэ хүниие түрүүшынхеэ хаража байгаа һэм».
Үрѳѳнэй нютагай Согтын Гомбо Болодой Сэбжэд хоёр 3 һайхан һүбэлгэн бэрхэ баса- гадтай, дэлгэр сарюун айлайхи һэн ха. Одхон басаган Хандань 1941 оной июниинь 22-то Дарима гэжэ басагатай болобо. Басаганайнгаа 8 һаратайхан байхада, Ханда эжынь хардуулагдажа тушаалгашабал даа. Һѳѳргѳѳ гэртээ бусаагүй.
Хѳѳрхэй даа, Ханда эжынь юун гэжэ һанаһаар ошоо һэн хаб? Богонихон наһатай байха хубитайдаа басагаханиие түрэжэ үрдеэ юм гү даа? Энээндэ бурхан лэ харюу үгэхэ ха даа. Һайхан хоолойгоор дуу дуулаха бэлигээ үридѳѳ бэлэглэн мүнхэрѳѳ ха даа.
Гомботоной ехэ басаган Жаб гээшэ Сэбжэд эжытэеэ Даримые үндылгэбэ. Тиигэһээр Жаб басаган Базаржаб нүхэртэй болоод, һонорхон Дарима Базаржабай Дарима гүүлэжэ, һайханаар нэрыень нэрлүүлэн, уг удамаа залгуулха үри хүүгэдтэй, жаргалтай тэнюун Сагаан-Шулуутай нютагта ажаһууна бшуу.
Анханһаа һүбэлгэн, долонгир ѳѳрэхэн Дарима Зугаалайн дунда һургуули һайнаар дүүргээд, Ага тосхондо оёдолой курсда һуража байтараа, Хүнхэр нютагай Батын Ешинима гэдэг хүбүүнтэй хуби заяагаа ниилүүлжэ, 7 хүүгэдтэй боложо, үнэр баян бүлэ болоһон түүхэтэй. Хүнэй наһанай ябасада элдэб ушар тохёолдохо, алибаа юумэ тэнсүүлэн, хамаг юумэ һайн тээшэнь шэглүүлэн ажамидарха гээшэ баһал буян ха юм. Иимэ буян дэлгэрүүлэн ажаллаһан Дарима эгэшэ мүнѳѳ 11 аша зээнэрэй, 3 зээнсэрэй эжы гүүлэн байнал даа.
Дэлгэрэнгыгээр 9-дэхи дугаарта.
