Бидэ, хойто үеынхид, Агууехэ Эсэгын дайнда Эхэ оронойнгоо эрхэ сүлөөгэй түлөө ами наһаяа үгэһэн сэрэгшэдэйнгээ гэрэлтэ дурасхаал нангинаар сахин хүндэлдэгбди.

 Дэлхэйн 2-дохи дайнда хэрзэгы шэрүүн дайсантай шэн зоригтойгоор тэмсэһэн нютагайхиднай олон ааб даа. Тэдэнэй дунда Нимбу Ламажапов онсо hуури эзэлдэг. Тэрэ дайн дажарай эгээл хүндэ хүшэр газарта дайлалдажа, хархис дайсадые намналсан, дайшалхы үндэр шагналнуудта - Эсэгын дайнай 2-дохи шатын ордендо, мүн Эсэгын дайнай 1-дэхи шатын ордендо 2 дахин хүртэһэн. Энэ орденой дүүрэн кавалернүүдэй аша габьяань «Советскэ Союзай Баатар» гэһэн үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэһэн хүнүүдэй баатаршалгатайнь зэргэшүүлхээр юм.

Алдар габьяатай сэрэгшэ Н.Ламажапов Шэтын можын Агын аймагай Ага-Хангил hомоной Хулинда нютагта сагаангууд угай Зоригтын Ламажабай (нютаг нэрэнь - Ламажаан) гэр бүлэдэ 1923 ондо түрэhэн намтартай. Гэртэхиниинь мал ажалтай, ажалша бүхэриг зон байһан. Ошорой Сэпэлма эжынь 11 үхибүүдые түрэжэ, тэдэнэйнь 5-иинь багадаа гээгдэһэн. Үлэһэн үринэрөө эхэ хүн анхаржа үндылгѳѳ, эрдэм һургуулитай болгоо. Дарима, Цырендоржи хүүгэдээ хүндэ үгэһэн байгаа.

Эсэгэнь хүүгэдэйнгээ багада үбшэндэ нэрбэгдэжэ, наhанhаа нүгшэhэн. Айлай ехэ хүбүүн Нимбу эжыдээ түшэг тулгууринь боложо, эртүүр ажал хэжэ hураа. Түрүүн Yльдиргын эхин шатын, hүүлээрнь Агын дунда hургуулиин шаби ябахадаа, амаралтын хаhада хамтын ажалда хам оролсон, үбhэ тэжээл бэлдэлсэдэг hааб даа. Тиихэдээ аха зониие, үетэн нүхэдөө гайхуулан, гар хажуураар хэнhээшье ехээр үбhэ сабшадаг, эсэхэ сусахые мэдэдэггүй, ажалша бүхэриг, hонор, hүбэлгэн хүбүүн ябаа. Эсэгын дайнда хабаадагша, багша Абарзада Дагбаев, РСФСР-эй габьяата hоригшо, уран дархан Дандар Дансаранов, урдын багша Цырегма Жамсаранова ба бэшэн үүринэрынь байhан. «Тон дүтөөр үелhэн нүхэрынь гэхэдэ, Абарзада Батоевич болоно. Хүндэтэ багшын хэлэhээр, Нимбу нагаса намарай ольбондо гү, али үбэлэй хүйтэндэ ой гаража, түлеэ залhа бэлдэлсэхэдээ, бээрэжэ дааража байдаггүй, улаа нюсэгэн гараараа шамбай шадалтайгаар хүдэлдэг, шуумар бүхэ, шэрхи ябаа. Нүхэдтэеэ ажал хэхэдээ, ходо энеэбхилжэ, наада зугаа дэлгэдэг, хүхюун дорюун зантай hэн. Ажалайнгаа даабари, түсэб үлүүлэн дүүргэжэ, Чкаловай нэрэмжэтэ колхозой хүтэлбэриин зүгhөө магтаалда, шагналда хүртэдэг байгаа. Гурбан дүү басагадтаа захяа заабарияа хэлэжэ, эсэгэ мэтээр хандадаг һэн», - гэжэ Россиин Федерациин эрдэм hуралсалай хүндэтэ хүдэлмэрилэгшэ, багшын ажалай ветеран Цыпелма Тапхаевна зээ басаганиинь дурсаа hэн.

 

Дэлгэрэнгыгээр 15ахи дугаарта.

You have no rights to post comments