Һүүлэй жэлнүүдтэ Шулуутай нютаг ариг сэбэр, болбосон түхэлтэй болоно. Һуурин соогуур ябахада, палисаднигууд, айл бүхэнэй хорёо хашаанууд сагаадагдаһан, үйлсэ гудамжанууд бог шоройһоо арил-гаатай, сэбэрлэгдэһэн байдаг шуу. Санитарна сэбэрлэлгээр Шулуутай нютагайхид Хойто-Ага, Гүнэй нютагуудһаа жэшээ абажа, тэдээнһээ үлэнгүй, нэгэ зэргэдэ ябахые оролдодог. Харин түймэрэй хаһада бэл-дэлгээр аймаг соогоо эрхимүү-дэй тоодо ородог шуу. Иимэ удха шанартай ажалай түсэб бэелүүлгэдэ толгойлогшын оруулһан хубита, үзүүлһэн нүлөөнь ехэ гэжэ нютагайнь зон баталха байха.

«Шулуутай» хүдөө һууринай захиргаанай толгойлогшоор Цырен Цыбиков хоёр болзор амжалтатай ажаллана. Тэрэ нютаг зоноо ударидан хүтэлжэ, ажабайдалай бэрхэшээлтэ дабаануудые гаталан дабажа, муниципальна байгуулалтаяа эрхимүүдэй тоодо ябуулна. Толгойлогшын, бюджетнэ эмхи зургаануудай мэргэжэлтэдэй оролдолгоор тус муниципальна байгуулалта социально-экономическа байдалаараа аймаг дотороо эрхим юм.

Тээсгэн энэ нютагаар ябахадаа, толгойлогшо Ц.Цыбиковтэй уулзажа, нютагайнь байдал тушаа хөөрэлдөө хээбди.
Мүнөө энэ нютагта зуугаад үрхэтэ айл ажаhууна. Анхан Шулуутай ажаһуугшадай тоогоор Агын аймагай томо һуурингуудай нэгэн байһан аабза. Үе сагай һэлгээн соогуур сагай эрхээр олон хүн нютагһаа нүүжэ ошоһон юм. Оршон сагта нютаг дээрэ табан зуу хүрэхэгүй ажаһуугшад малаа үдхэжэ ажаһууна. Һургуулида, сэсэрлигтэ ябадаг хүүгэдшье үсөөн болонхой. Захиргаанай социальна данса харахада, табан зууһаа һураггүй олон хүн ажаһууна гэжэ бэшээтэй. Ага, Шэтэ, Улаан-Үдэ ба бусад хото тосхонгуудаар ажаһуудаг олон шулуутайнхид нютагтаа бүридхэлдэ оронхой. Шулуутайн зон, илангаяа залуу hүрэгтэн ажал хүдэлмэри бэдэржэ, сэрэгэй албанда, вахтаар ажалда ябадаг. Наһатай боложо ябаһан үбгэд, хүгшэд холуур ажаһуудаг үри хүүгэдтээ үргүүлхэеэ олоор ошоно.

Шулуутайда соёлой байшан, һургуули, хүүгэдэй сэсэрлиг, амбулатори, почто г.м. социальна байшангууд ажал ябуулдаг. Дунда һургуули тойрогой эгээл урданай һуралсалай гуламтануудай нэгэн болодог. Һургуулида мүнөө ная гаран үхибүүд һурана. Багшанараар хангаатай. Эхин шатын һургуулида олон үхибүүд һурадаг, харин ахалагша ангинуудта үхибүүд үсөөн. Һургуули компьютер, интернедээр гүйсэд хангаатай. Физкультурын хэшээлдэ үхибүүд үбэлдөө мүльһэн елүүр дээрэ хоккей наададаг, хүдөө талаар санаар ябадаг. Һургуулида һур харбалгын, волейболой, баскетболой секцинүүд ябуулагдадаг. Эндэ барилдаан тамирай бэшэ янзануудта орходоо эгээл хүндэтэйнь юм. Жэл бүри барилдаагаар бэеэ һорихо эдир бүхэшүүл урган гаражал байдаг. Теэд һүүлэй жэлнүүдтэ хүүгэдэй үсөөн дээрэһээ барилдаанай секци ябуулагданагүй. Гэртэхин хүүгэдээ барилдаанда ябуулхаяа Ага асаржа, мэдээжэ һоригшо Бато Базаровта, мүн Бадма Базаровта заалгадаг юм. Жэл бүри Агада үнгэргэгдэдэг Советскэ Союзай Баатар Базар Ринчиногой дурасхаалай мүрысөөндэ шулуутайнхид нютагайнгаа бүхэшүүлые дэмжэжэ, мүнгэ суглуужа үгэдэг. Нютаг зоной дэмжэлтээр Шулуутайн барилдаашад турнирта оройлдог гээшэ.

Нютагай һургуулиин директор Жамсаран Базаргуруевай хэлэһээр, һурагшад һайн эрдэм мэдэсэ абажа, гүрэнэй шалгалтануудые эрхимээр барижа, дээдэ һургуулинуудта ородогоороо Агын аймагай хүдөөгэй һургуулинуудай дунда һайн дүнгүүдые харуулдаг. Үнэхөөрөөшье, Шулуутайн һурагшад тойрогой, хизаарай олимпиада, конференцинүүдтэ эрхимээр хабаадажа, түрэл һургуулияа, нютагаа дээгүүр нэрлүүлдэг гээшэ. Багашуулай «Тополёк» сэсэрлигтэ гуша гаран үхибүүд ябажа, эрдэм мэдэсэтэй болоно. Хүүгэдэй гуламта багашуулай нааданхайнуудаар, шэнэ эд бараагаар хангагдаhан. Сэсэрлигые даагшаар дүй дүршэлтэй багша Цынжидма Жамбалова ажаллана.

Хүдөө нютагта ажаhуудаг зондо эмнэлгын түргэн туhаламжа үзүүлжэ, арга хэжэ байха үүргэтэй фельдшерско-акушерскэ пункт гүнзэгы социальна удха шанартай. Шулуутайн эмнэлгын байшан бүхы хэрэгсэлнүүдээр хангаатай. Амбулаториие даагша Цыбжит Батомункуева акушерка мэргэжэлтэй. Тэрэнэй хажуугаар медсестра, санитарка хүдэлдэг. ФАП-ай байшан соо зүрхэ шалгадаг аппарат бии. Хүндэ үбшэндэ дайрагдаhан, бэеэ гэмтэhэн зониие Ага абаашадаг юм. Эжынэр болохоёо байһан олон эхэнэрнүүд бүридхэлдэ оронхой. Һүүлэй жэлнүүдтэ Шулуутайда нарай үхибүүдэй мүндэлхэ ушарнууд олошорно. Гурбаһаа дээшэ үхибүүдтэй айл бүлэнэр олон. Амбулаториин ажалтад нютагайнгаа ажаhуугшадые, илангаяа наһатайшуулаа анхаралгүй орхидоггүй бшуу.

Социальна байшангууд үнгэрэгшэ үбэл дулаагаар таһалгаряагүй хангагдаа. Хоёр долоон хоногто хүрэхэ нүүрһэн буулгаатай байна. Шулуутай нютагай дэбисхэр дээрэ гараhан түймэр ба бусад онсо байдал обёорогдоо hаа, дары түргэн усадхагдадаг. Ушар гэхэдэ, нютагай зон түймэртэй тэмсэхэеэ бүгэдөөрэн гарадаг гээшэ. Нютагай захиргаанай hайн дуранай түймэр саралгын гэшүүд, эмхи зургаануудай хүдэлмэрилэгшэд түймэртэй амжалтатай тэмсэдэг.
Шулуутай нютагай арад зон хүхюун зугааша, соёлшо байдагаараа холуур мэдээжэ. Нютагтаа арадай театртай. Уран һайханай талаан бэлигтэйшүүлые уран һайханай ансамблиин хүтэлбэрилэгшэ Дулмажаб Жалсапова ударидадаг юм. Шулуутайн уран бэлигтэйшүүл «Зунай наадан», Сагаалган, Бүгэдэ буряадай «Алтаргана» наадануудта эдэбхитэйгээр хабаададаг. Шулуутайнхид аймагай, тойрогой, хизаарай соёлой хэмжээ ябуулгануудта хабаадажа, дипломуудта нэгэтэ бэшэ хүртэһэн гээшэ. Нютагай уран һайханай ансамбльда ажаһуугшад дуратайгаар ябадаг шуу. Тэдэнэй дунда байгаалиһаа үршөөгдэһэн аянгата һайхан хоолойтой зоншье бии. Театрта дунда ба дээшэ наһанай зон ябажа, зүжэг наада, шог зугаа бэлдэдэг байна. Үнгэрэгшэ жэл Петровск-Забайкальск хотодо «Во глубине сибирских руд…» гэһэн хизаарай фестивальда Шулуутайн арадай театр А.П.Чеховэй «Баабгай» гэһэн зүжэг буряад хэлэн дээрэ табижа, нэгэдэхи һуури эзэлээ һэн. Шулуутайн арадай театрай артистнар Цымжидма ба Бато Жамбаловтан шадамар бэр-хээр зүжэгэй гол дүрэнүүдые наадажа, олондо һайшаагдаа. Олон жэлэй туршада Шулуутайн арадай театрта наададаг Жамсаран Базаржапов Лука гэжэ лакейн дүрэ һониноор харуулжа, харагшадай сэдьхэл урмашуулаа. Шулуутайн артистнар тойрогой «Театрай хабар» гэһэн заншалта конкурсдо эдэбхитэйгээр хабаададаг гэжэ мэдээжэ.

Шулуутайда «Баруун бэе» ТОС-һоо гадуур «Южная Радуга», «Северное сияние», «Ая Ганга» ТОС-ууд бии. Нютагай болбосон түхэлтэй болохо талаар эдэ ТОС-ууд горитойхон ажал хэнэ. Ажа-һуугшад хамтын ажалаа эбтэй эетэйгээр дүүргэжэ, үгэ нэгэтэйгээр хүдэлжэ, ажана тэнюун ажаһуудаг юм. Зоной нэгэ һаналтайгаар ажаллахада, хэрэгынь бүтэсэтэй, урагшатай байдаг шуу. ТОС боложо, ниитэдэ аша туһатай түлэблэлнүүдые амжалтатай бэелүүлнэ. ТОС-уудай гэшүүд, һургуулиин һурагшад, саадай ажалтад, багшанар пятница бүхэндэ нютагаа, оршон тойронхи газараа сэбэрлэжэ байдаг юм. Үбэр Байгалай хизаарай «Экономическа хүгжэлтын түб» социальна хүгжэлтын түсэбэй хэмжээндэ стадионой хорёо соо тамирай талмай баригдаа.

Шулуутайн зон мал олоор баридаг. Ехэнхидээ эбэртэ бодо мал, хони, ямаа, гахай тэжээдэг. Мяха, һү, зөөхэй Ага абаашажа наймаалдаг. Нютагта дүтэ ой модон бии. Тэндэ зунай сагта ажаһуугшад жэмэс түүжэ, наймаалжа, олзо оршо олодог шуу.

You have no rights to post comments