Анхан «Угсаахай» аршаан «Родина» колхозой хамһабариин ажахы байһан. Эдеэ хоол үйлэдбэрилдэг, мал үсхэбэрилдэг багахан ажахы байһанаа, оршон сагта амаралгын үргэн «хотохон» болонхой. «Угсаахай» түхэреэн жэлэй хугасаада хүдэлдэг. Дулдаргын аймагта «Угсаахай» профилактори ажал ябуулдаг гэжэ холо ойгуур мэдээжэ бэлэй. Нэгэ жэл соо арба мянга гаран хүн «Угсаахай» ерэжэ амардаг, гоё һайхан байгаалитайнь танилсадаг шуу. Профилакториин директорээр хори гаран жэлдэ Раднажаб Цырендоржиевич Батуев амжалта түгэс ажаллана.
ЗОХИД БАЙДАЛ ЗОХЁОГДОНХОЙ
Хэнэйшье мэдэһээр, зунай сагта амарагшад бүри олоор ябадаг юм. «Угсаахай» нэгэ доро 200 гаран амарагшадые угтан абаха аргатай. Нэгэ хүнэй түлбэри сүүдхын 1200 түхэригтэ болодог. Энэ сэнгээр амарагшад үдэрэй дүрбэ дахин халуун хоолоор хангагдана, хононо, ванна абана гээшэ. Долоон наһа гүйсөөдүй үхибүүдтэ хахад сэнгынь түлэхэ хүнгэлэлтэ бии. Р.Батуевай хэлэһээр, долоо-найман жэлэй туршада нэгэ сэн дээрэ тогтоод байна. Һүүлэй үедэ зоной гүйсэд амарха ашада мүнөөнэй эрхэ нүхэсэлнүүд зохёогдоно: кемпингнүүд ба һэеы гэр соо телевизорнүүд, холодильник, видеокамера бии, интернедэй Wi-Fi табигдаа. Тиимэһээ һаяын сагта амаралгын түлбэри нэмэгдэжэшье магадгүй. Зундаа амарагшад болбосон түхэлтэй кемпингнүүд соо байрлана, харин үбэлдөө гол байшанай 2-дохи дабхарта тогтодог шуу. Угсаахайда футбол, волейбол, бильярд, столой теннис наадаха талмайнууд зохёогдонхой. Һаяын сагта зоной бэе махабадаа хүдэржүүлхын урманда һорилгын хэрэгсэлнүүд абтаа. Зон халуун ванна абаад, массажистда бэеэ барюулдаг. Үбэлдөө амарагшад санаар ябаха, хүдөөгүүр сэбэр агаараар амилха аргатай. Авто-унаа табиха дулаан гаражнууд бии. Директорэй тэмдэглэһээр, амарагшад нэгэ, хоёр гү, али гурба, дүрбэн хоногто бэеэ аргалуулаад нютагаа бусадаг. Олон хоногто амархаяа ерэһэн зонһоо горитойхон олзо оршо ородог. «Угсаахай» профилакториин олзо оршонь «Родина» ажахын бюджет руу ородог гуримтай. Холын нютаг газарнуудһаа ерэһэн зон олон хоногто тогтодог ха. Үбэр Байгалай хизаарай аймагуудһаа амарагшад эгээл олоор ябантуу. Мүн Буряад оронһоо, Эрхүүгэй можоһоо зон үсөөн бэшэ ябадаг. Москва, Санкт-Петербург хотонуудһаа зон ерэжэ амараад, сэдьхэлээ ханаһан байнад. Һүүлэй үедэ Агын тойрогой ажаһуугшадай эдэбхитэйгээр ябадаг болоһониинь һайшаалтай. Сентябрь соо рихын үедэ олон хүнэй ябадагынь ажаглагдадаг. Амаралтын үдэрнүүдтэ заримдаа сүлөө гэрнүүд байдаггүй. Үбэлэй сагта амарагшадай тоо үсөөрдэг. Шэнэ жэл угтахаяа зон гэр бүлөөрөө ерэдэг юм. Халуу паарта дуратайшуулда бани хүдэлдэг.
ЭМ ДОМООР БАЯН АРШААН ГАРАДАГ
Жэлэй дүрбэн сагта газар дороһоо эм домтой аршаан бурьялжа байдаг. Амарагшад ванна абажа, ужаг үбшэнгүүдээ аргалдаг. Жэшээлхэдэ, гэртэхинэй унтаридаа шээдэг хүүгэдээ хэды дахин ванна абхуулаад, һүүлдэ үзүүлхэдэнь, бараг болошоһон байдаг. Эрэмдэг бэетэй зон арга абахадаа, һайн болоно бшуу. «Угсаахайн» аршаан хүнэй бэе махабадта туһатай кальци ехэтэй. Энэ хадаа хотын, үе мүсын үбшэнгүүдтэ туһатай. Элдэб ургамал ногоондо аллергитэй, варикозтой зон эдэгэдэг. Профилактори олон жэлдэ эмнэлгын аршаанай газар гэһэн гүрэнэй баталһан дансатай байһан. Эм домтой аршаан байхадаа, саг үргэлжэ дээдын зургаан руу хэһэн ажалаараа тоосодог һэн. Уһыень шалгалтада абаашадаг. Раднажаб Батуевай хэлэһээр, тусхай лицензитэй байхадань, Москваһаа тоосоо эрижэл байдаг. Һүүлэй жэлнүүдтэ эмнэлгын гэжэ нэрэ зэргэһээ болижо, мүнөө юрын профилактори зандаа үлөө.
«Угсаахайн» аршаанай дэбисхэр дээрэ хизаарай эмхи зургаануудай ажалша коллективүүдэй спартакиаданууд эмхидхэгдэдэг заншалтай. Малай аргашад, сүүдэй, прокуратурын болон бусад гүрэнэй албангуудта ажалладаг зон ерэжэ, тамирай ба соёлой талаар мүрысөөд, амараад ошодог. Августын эхиндэ тойрогой хүдөө ажахынхид сугларжа, түрүүшынхеэ спартакиада эмхидхээ һэн. Ерэхэ жэлдэ спартакиада үнгэргэхэ тухай мэдүүлгэнүүд орожо эхилэнхэй. Могойтын аймагай захиргаанай эрдэм һуралсалай профсоюзна хороон профилакториин хүтэлбэритэй амарха талаар жэл бүри хэлсээ баталдаг. Ээлжээтэ һуралсалай дүүрэхэ үеэр Могойтын багшанар «Угсаахайда» амардаг гуримтай. Мүн тиихэдэ дунда һургуулияа дүүргэһээр 10, 20, 30 жэлээ тэмдэглэхэеэ тойрогой хүдөө нютагуудһаа зон ерэжэ, һүр жабхалантайгаар найрладаг болонхой. Профилакторидо олон хүн ажалладаг, зундаа ажалша коллективынь бүришье олон болодог бэлэй. Диилэнхидээ - нютагай зон, оюутад, хүүгэд ерэжэ, ажал хээд, салин абадаг. Мүнөө зундаа олон залуушуул хүдэлөө. Үдэрэй хугасаада ажал хээд, 500 түхэриг олоно. Оюутадай, хүүгэдэй ошоходо, эндэ хүдэлдэг зоной ажалынь, хэзээшье, үргэдэдэг. «Угсаахай» профилактори тойрогой, хизаарай олон эмхи зургаануудтай хэлсээ баталдаг. Тодорхойлходо, Агын Буддын шажанай академитэй хэлсэжэ, нэгэ гэрээ ашаглалгада үгөө һэн. Академиин оюутад бүхэли зундаа гэр соо зондо массаж хэжэ, мүнгэ олзоборилоо. Оюутадай ошоходо, тэрэ гэр жабты хэдэг ламын гуламта болгохо гэжэ Агын дасантай хэлсээ һэн.
