Хүшѳѳнүүдэй ба түүхэтэ газарнуудай уласхоорондын үдэр түрүүшынхеэ 1984 оной апрелиин 18-да тэмдэглэгдэһэн байна. Энэ һайндэртэ зорюулжа, Дулдаргын аймагай Үзѳѳн нютагай хүшѳѳнүүд тухай мэдээсэл дурадханабди.

 Үзѳѳн нютагай “Илалта” парк соо үбэл зунгүй үнгэеэ алдадаггүй нарһадай дунда 1930-1940 онуудта хамалганда абтаһан зондо зорюулагдаһан хүшѳѳ зогсодог юм. Энэ хамалганда хэдэн мянган хүн хосорһон, Үзѳѳнһѳѳ - 60 хүн.

 

Хамалганда абтаһан зондо зорюулагдаһан хүшѳѳ.

 

Хамалганда дайрагдаһан үзѳѳнэйхидэй түрэл түтим ба үхибүүдынь нютагайнгаа захиргаанда, дайнай ба ажалай ветерануудай бүлгэмдэ хандалга оруулһан. Тэдэ хандалга соогоо “Хамалганда абтаһан зоной нэрэ обог мүнхэлжэ, нютаг соогоо хүшѳѳ бодхооёл” гэжэ уряалһан ха. Тиигэжэ Үзѳѳнэй захиргаан, ажалай ба дайнай ветерануудай бүлгэм нэгэн дуугаар бүлгэмэй гэшүүн, хүндэтэ эрхэтэн, Агууехэ Эсэгын дайнай ветеран, ажахын түрүүлэгшэ ябаһан Базаржап Дондоковто энэ ажал ябуулхыень даалгаһан байгаа. Дүй дүршэлтэй Базаржап Дондоков хүшѳѳгэй эскиз зуража, тэрэнь суглаан дээрэ нэгэн дуугаар баталагдаа. Нютагай ажаһуугшад хүшѳѳ бодхоолгодо эдэбхитэйгээр мүнгэ татажа, хубитаяа оруулһан. Хүшѳѳ бодхоолгодо шударгыгаар, эгээл оролдосотойгоор музейн мэргэжэлтэн Дашицырен Дабаев ба Цыдып Мындуев гэгшэд хабаадажа, ехэ туһа хүргэһэн байха юм.

2000 оной июлиин 14-дэ субарга-хүшѳѳгэй нээлгэ эмхидхэгдэһэн. Түмэр-бетоноор бүтээгдэһэн хүшѳѳгэй досоо Үзѳѳн нютагһаа хамалганда абтаһан 60 хүнэй нэрэ обог хадагалаатай, “Ом мани бадме хум” гэжэ 100000 дахин бэшээтэй тарни мүнхэлѳѳтэй. Нюур таладань “Память о жертвах политических репрессий” гэжэ бэшэгдэһэн. Дээдэ таладань хэтэ мүнхэ, заха хизааргүйе тэмдэглэһэн хээ угалза зураатай. Буддын шажанай ёһоор, “хүн оршолонто юртэмсэдэ эрьен ерэжэ түрэхэ” гэһэн удхатай. Хүшѳѳ дээрэ бадма лёнхобо сэсэг дүрсэлэгдэһэн. Энэ хадаа арюун сэбэр газарта түрэхын һүлдэ тэмдэг мүн, эгээл дээрэнь соёмбо зогсодог. Хүшѳѳгэй үндэрынь 3 метр, үргэниинь 80 см юм.

 

Дэлгэрэнгыгээр 15ахи дугаарта.

You have no rights to post comments