Партизанууд дайсадай сэрэгшэдые ба тэдэнэй техникэ, буу зэбсэг, харгы, хүүргэ гэхэ мэтые усадхадаг байһан. Мүн дайсадай тоо, унаа тухай мэдээнүүдые суглуулдаг һэн. Фашистнуудые бута сохилгодо партизануудай хубита угаа ехэ бшуу. Дайсадай ара талада хоёр сая гаран партизанууд ба подпольщигууд нюусаар тэмсэл ябуулдаг байгаа. Тэдэнэй диилэнхинь гүрэнэй шангуудта, 250 хүн Советскэ Союзай Баатарай нэрэ зэргэдэ хүртэһэн байха юм. Дайнай үедэ немецүүдэй эзэлһэн СССР-эй дэбисхэртэ партизануудай 6200 отряд тоологдодог һэн.
Партизануудай тоодо манай Ага ню-тагай баатар сэрэгшэ Бадма Жабон эрэлхэг зоригтойгоор дайсадай урда-һаа тэмсэжэ, нэрээ мүнхэлһэн байна. Тэрэнэй гайхамшагта баатаршалгыень уншагшадтаа дахин дахин һануулжа, залуу үетэндэ мэдүүлжэ, дурсалга бэшэхэмнай.
Аршаан булагтай Алхана нютаг - ганса Үбэр Байгалай хизаар дотор мэдээжэ бэшэ, харин хизааргүй үргэн Росси гүрэн дотор дуулдаhан газар нютаг гэхэдэ алдуугүй. Нэн түрүүн үзэмжэ гоё байгаалиин баялигуудаа-раа олоной дура, hонирхол татадаг. Тиигээдшье энэ багахан нютагhаа холо ойгуур мэдээжэ, бэлигтэй одод ба баатар хүбүүд гараhан. Агууехэ Эсэгын дайнда Алхана нютагhаа олон хүбүүд Эхэ ороноо хамгаалхаяа мордоhон юм. Дайн дүүрэжэ, үри хүүгэдээ фронт руу эльгээhэн эжы абанар хүбүүдээ хүлеэхысэ хүлеэhэн. Yрхэтэ айлнуудай олон хүбүүд түрэл богоhоо алхажа орохо хубигүй байгаа. Юрын буряад Самбуугай Жабайхи гэжэ айлайхи Бадма хүбүүгээ дайнай газарhаа ерэхыень угтан абажа, тэбэрин таалажа, ехэ хүхилдэhэн гэхэ.
- Дайсадаа дараабди, илалта асараабди, - гэжэ Бадма хүбүүн олон үгэ дуугарангүй, аба эжыдээ ажалдань хамhалсажа ороо hэн. «Хүбүүмнай гэртээ амиды мэндэл бусаа хадаа болоо», - гэжэ аба эжынь бодожо, дайшалхы зам тухайнь ехэ юумэ hураагүй бэлэй. Хори гаран жэлэй туршада түрэл гаралынь, хүршэнэрынь Бадма Жабон тухай олон юумэ мэдэхэгүй байгаа. Удаан сагай үнгэрhэн хойно Алханын хүбүүн Бадма Жабоной Брянщинын газараар баатаршалга гаргаhан тухайнь холо ойгуур дуулдажа эхилээ.
Бадма Жабон 1919 ондо таряашанай бүлэдэ түрэhэн. Сэрэгтэ татагдахынгаа урда тээ колхоздоо энэ тэрэ ажал хэжэ ябаhанаа, 1939 ондо эрэ хүнэй уялгата албанда татагдаа. Эсэгын дайнай эхилhэн түрүүшын үдэрhөө фронтдо дайсадтай тулалдажа эхилhэн байна. 1941 оной июнь hарада рядовой Бадма Жабон 250-дахи стрелково полкын бүридэлдэ орожо, Баруун фронт эльгээгдэhэн юм. Баруун зүг руу тэгүүлжэ ябаhан 33-дахи армида энэ полкнь сэрэгэй талаар дэмжэлтэ үгэжэ байха зорилготой hэн. Байлдаанай үедэ хоёр дахин шархатажа, госпитальдо хэбтээ. Удангүй дайсад Украинын, Белоруссиин газарнуудые эзэмдэжэ, Бадма Жабоной ябаhан сэрэг фашистнуудта хүреэлэгдээ hэн. Гурбан hарын туршада Бадма Жабоной ударидаhан сэрэг Брянскын газар руу ерэжэ, дайсадай урдаhаа нюуса аргаар тэмсэл ябуулхаяа шиидээ.
Бадма Жабон сэрэгшэ А.Н.Пономарёвтой суг хамта К.Е.Ворошиловай нэрэмжэтэ партизануудай бригада бии болгохо үүсхэл ябуулжа, тэрээн дотор суута «Спартак» гэhэн отряд байгуулаа. Нютаг хүбүүн түрүүшын үедэ рото хүтэлжэ ябаhанаа, удангүй отрядай командираар томилогдоо. Дайсадай ара талада Бадма Жабоной хүтэлhэн отряд фашистнуудай техникэ, сэрэг тэhэлдэг байhан. Түмэр харгы дээгүүр диверси хэжэ, дайсадые гамгүй хюдадаг байhан гэжэ хэлэгдэнэ. Брянщинын ой модон соогуур партизануудые дахуулжа, тэдэнэйнгээ дунда «Монгол» гэжэ нэрэтэй боложо, хүндэтэй ябаhан.
1941 оной октябрьhаа эхилжэ, 1943 оной октябрь hара болотор Бадма Жабоной отряд фашистнуудай 8 эшелон тэhэлээ. Харгыгаар сэрэгэй ашаа тээгээд ябаhан 13 авто-унаа тэhэлжэ шадаhан. Брянска, Сумска, Орловско, Курска можонуудай дэбисхэр дээрэ дайшалхы байлдаануудые эмхидхэжэ, 125 фашистнуудые усадхаhан габьяатай. 1943 оной апрелиин 28-да Жабоной ударидаһан отряд ой соо хоргодожо, мотоцикл унаад ябаһан сэрэгшэдые хюдаа. Удангүй майн 14-дэ «Новозыбцевск-Клинцы» гэһэн түмэр харгын хажууда фашистнуудай үнгэрхые хүлеэгээд, авто-унаануудые, танкнуудые шэрээд ябаһан дүрбэн вагон рельсһээ гаратарнь тэһэлээ бшуу. Зуниинь Старый Вышков, Катичи, Новые Боровичи, Разрытое, Вороньки, Святск, Синий Колодезь станцинуудай хоорондо түмэр харгыгаар ябаһан немецүүдые бүхы техникэтэйнь хосороогоо. Бадма Жабон ротоёо дахуулжа, түмэр харгын рельснүүд доогуур часаар ябуулагдадаг минэнүүдые табидаг байһан. «Спартак» отрядайхид 1943 оной сентябриин 14-дэ һүүлшын операци үнгэргэһэн байна. Ганса 1943 ондо партизанууд 68 дахин операци эмхидхэһэн түүхэтэй. Энээн тушаа «Спартак» отрядай дэбтэр соо бэшэгдэһэн байдаг
Бадма Жабон 1943 ондо Орловско можын ВКП(б)-гэй гэшүүн болоо. Брянщинын дэбисхэр дээрэһээ дайсадай гарахада, «Спартак» отрядай командирнууд Н.Орлов Б.Жабон хоёр Орёл хотодо үнгэргэгдэһэн партизануудай жагсаалда 2 дахин хабаадаһан байха юм. Тэрэнэй ударидаhан партизануудай отряд Улаан Армитай ниилэжэ, 3-дахи Белорусска фронтын частьда Прибалтикада дайлалдаа. Б.Жабон Кенигсберг хото шадар хүндөөр шархатаа. 1945 ондо старшина нэрэ зэргэтэй болоод, гэртээ табигдаhан байха юм. Дайнhаа бусахадаа, түрэл Алхана нютагаа ерэжэ, зүблэлэй түрүүлэгшээр, ажахынгаа бухгалтераар хүдэлөө. Хүдөө ажахыда таряаланай хүдэлмэринүүдые ябуулха хэрэгтэ ехэ хубитаяа оруулhан. Жэл бүри Агуу Илалтын hайндэрэй урда тээ Бадма Жабон дайшалхы газарнуудаараа, тэрэ тоодо Брянск хото хүрэжэ, партизануудтай уулзадаг байhан.
Бадма Жабон 1969, 1981 онуудта «Партизанская поляна» гэһэн Бүхэсоюзна партизануудай ба подпольщигуудай уулзалгада хабаадахаяа Брянск ошоод, нүхэр Н.Орловойдо хоноһон байгаа. Ехэ нүхэд байһан. Дайнда ябаһан нүхэдөөрөө Новозыбково хотодо, Любин тосхондо байгуулагдаһан дурасхаалай хүшөөдэ хүрэһэн байна. Нютагаймнай баатар сэрэгшэ 1995 ондо командир-таяа һүүлшынхеэ Москвада Агуу Илалтын 50 жэлэй ойн баярта уулзаһан юм.
Агууехэ Эсэгын дайнай үедэ баатаршалга ба габьяа харуулhанай түлөө 1996 ондо Бадма Жабондо Россиин Баатар нэрэ зэргэ олгуулха тухай Президент Борис Ельцинэй Зарлиг гараhан байгаа. Бадма Жабон Баатарай мүшэ абажа үрдингүй, алтан дэлхэйтэеэ хахасаhан байна. Бадма Жабон Эсэгын дайнай 1-дэхи шатын орденоор, «Хүндэлэлэй тэмдэг» орденоор шагнагдаhан.
Алхана нютагайхидайнь үүсхэлээр Бадма Жабоной дайнда харуулhан габьяа, баатаршалгыень мүнхэлжэ, Алхана нютагта музей нээгдэhэн. Музей орожо харахада, өөрын үмдэжэ ябаhан хубсаhан, дайнай газарhаа бэшэhэн бэшэгүүд, шагналнууд, саарhа дансанууд, фото-зурагууд бии. Суута партизанай hаруул hайхан дурасхаалда зорюулагдажа, эдир хүбүүдэй хоорондо дүрэ буляалдаата барилдаагаар заншалта турнир үнгэргэгдэдэг юм. 2014 оной сентябриин 10-да Брянскын «Партизанская поляна» дурасхаалай хүшөөдэ партизануудай аллей байгуулагдаһан байна. Тэндэ Агымнай суута партизан Бадма Жабоной хүшөө арбан дүрбэн сэрэгшэдэй тоодо бодоо. Брянска можын губернатор аллейн нээлгэдэ Б.Жабоной түрэлхидые уриһан байгаа. Холын газар руу Ага нютагһаа Б.Жабоной хүбүүн Базаргуро Бадмаев, аша басаган Дулма Бадмаева, аша хүбүүн Бато Жабон Долгор нүхэртэеэ ошоһон. Тэдэнэр сэрэгшэн абынгаа хүшөөдэ тэрэнги сэсэг, хадаг табяа, зула бадараагаа бшуу. Мүн абынгаа, хүгшэн абынгаа дайнай үедэ ябаһан Новозыбково хото хүрэһэн байнад.
