ДУУН ИНАГ ДУРА БЭЛЭГЛЭХЭ
   Хэрбэеэ гэртээ инаг дуран, зол жаргал тушаа буряад дуунуудые үргэлжэ табяад шагнажа байбал, заабол инаг дуран ушарха, зол жаргал бууха гэжэ хэлэгдэдэг. Зол жаргалай, энэрхы дурлалай байрлаhан гэртэ мүнгэн, эд баялиг бэлээр тогтодог гэhэн тэмдэгтэй.
   «Яаhан жэгтэй юм! Нээрээшье, нэгэ хэды hарын туршада инаг дуран тушаа буряад дуунуудые шагнаад, ханил гансатаяа уулзажа, дуранай далинууд дээрэ золтой жаргалтай ниидэнхэйб!» - гэжэ эндэ hая минии танил, 50 наhатай эхэнэр хэлээ hэн.

   БУГЫН ДУУНАЙ АБЯАТАЙ БУРЯАД ДУУН
   Yнэн дээрээ, эндэ гайхаха юумэн огто үгы. Манай элинсэгүүд аялгатаhан үгэнүүдые эгээл түрүүн агналгын бүтээлэй шэбшэлгээр түүрээжэ эхилhэн түүхэтэй. Ангуушад агнахынгаа урда тээ заабол тусхай бүтээл үйлэдэжэ, тала дайдын, ой тайгын эзэдтэ мүргэжэ, зүбшөөл гуйхын хажуугаар аялга дуунуудые гүйсэдхэжэ, ан арьяатаниие дуудажа уряалдаг байhан гэжэ эли. Ангуушанай дуун заабол морин хуурай хүгжэм доро гүйсэдхэгдэдэг байhан. Түрүүн буусадаа hэеы гэр соо олоной хабаатайгаар түүрээгдээд, удаань агнууриин газарта дуулагдадаг байhан заншалтай. Морин хуураар наададаг хүгжэмшэн агнуурида гаралсажа, байгаалиин энгэртэ зэрлиг ан амитанай соло түүрээдэг hэн ха. Жэшээнь: «Урда талын шэлүүhэн, унаганай шэнээн шэлүүhэн, урда хүлдөө толботой, ямар hайхан шэлүүhэн бэ!» - гэhэн урдын ангуушанай дуун манай сагта хүрэжэ ерэhэн.
   Август hарын эсэсhээ «Бугын дуунай үе» эхилдэг. Yни урдын сагhаа энэ үедэ ангуушад тайгын эбэртэй эзэнэй «инаг дуранай дуу» гүйсэдхэжэ, уряалжа дүтэлүүлхые оролдодог hэн ха. Зарим бэлигтэй ангуушад ёhото бугын дуунhаа илгаруулхаар бэшээр абяалжа дууладаг hэн гэдэг.
   Yшөө буряад арадай урдын дуу хүгжэмүүд магтаал солонуудай үндэhэтэй. Урилдаанда түрүүлhэн мориной, барилдаанда илаhан баатарай, мэргэн баатар hур харбагшын г.м. солонууд hүр жабхалантай.

You have no rights to post comments