Агын Буряадай тойрогой Захиргаанай тоосоото суглаанай үедэ дэлгээгдэhэн үзэсхэлэндэ тойрогой дунда hургуулинуудай hурагшадай эгээн hүүлэй технологёор зохёон бүтээhэн түхеэрэлтэнүүдые хараhан байнабди.
һурагша Д.Цыренова (Согто-Хангил) «Ухаатай теплицэ» зохёоно. Жалсан ЛУБСАНДАШИЕВАЙ фото-зурагууд.
Нэн түрүүн Согто-Хангилай дунда hургуулиин hурагша Дашима Цыреновагай зохёоhон «Ухаатай теплицэ» hонирхолыемнай татаа. Тус теплицэ ямараар хүдэлхэб гэжэ түрүүн компьютер дээрэ зохёогоод, hүүлээрнь «Ardyino» платада оруулаад, тэрэнээ теплицэ соо тодхоходонь, тэрэнь зайн галаар ябадаг түхеэрэлтэнүүдые автомат аргаар хүдэлгэжэ, халуун, хүйтэн болоо hаань, форточко нээхэ, хааха, шииг нойтыень элирүүлэн, ургамал уhалха байна. Хажуудань «эксперт-тест» гэhэн азот, фосфор г.м. үтэгжүүлгэ хэр зэргэ хэрэгтэйб, газарай хүрьһэнэй шанар ямар бэ гэжэ шалган харуулжа байдаг оньhон түхеэрэлтэ...
Агын 1-дэхи дунда hургуули «Кадры для цифровой экономики» гэhэн федеральна түлэблэлөөр грантда хүртэhэн. Yхибүүд VR/AR хэрэглэлгэ (приложение) бэлдэжэ hураа. Энэ удаа тойрогой үзэсхэлэндэ 3D принтерээр ба лазерна гравераар хэhэн үндэhэн түхэлэй гар бэлэгүүдые хэжэ табиhан байгаа...
Агын 1-дэхи дунда һургуулиин шэнэ аргаар хэгдэһэн бүтээлнүүд.
Дулдаргын 2-дохи дунда hургуулиин 11-дэхи ангиин hурагшад З.Дугаржапов ба А.Жамбалов гэгшэд «Проектно-сметная документация в программе Excel» hуралсалай түлэблэл хээ. Тэрэл ангиин Баир Дондоков «ПСД и 3D графическая модель крестьянско-фермерского хозяйства» гэhэн сэдэбээр түлэблэл зохёожо бүтээhэн байгаа. Информатикын багша Долгор Максарова эдэниие хүтэлбэрилөө.
Табтаанайн дунда hургуулиин hурагшад «Marvelous Designer» гэhэн цифровой түһөө бэлдэлгын (моделирование) программа хэрэглэжэ, буряад дэгэлэй хэб зохёогоод, манекенүүдтэ hуулгаа.
Агын 3-дахи дунда һургуулиин hурагша Бато Балданов «Портативный сигнализатор ночного приступа у больных сахарным диабетом» гэhэн сэдэбээр хүдэлжэ, гипогликеми элирүүлхэ түхеэрэлтэ зохёогоо бшуу. Тэрэнь hүниин сагта унтажа байhан үбшэн хүнэй шуhан соо саахарай бага болоходо, гартань углагдадаг бугаагта hуулгагдаһан, абяа үгэдэг тусхай түхеэрэлтэ юм. Тиигэжэ хүйтэн хүлhэ адхажа байhан хүниие hэрюулдэг. Тус hургуулиин шаби Ринчин Банзаргашиев «Ультразвуковая насадка на трость на Ардуино для слабовидящих и незрячих людей» сэдэбээр шэнжэлэлгэ хэжэ, тусхай түхеэрэлтэ хэhэн байна. Тиимэ түхеэрэлтэтэй, тулуур баряад ябаhан, хараа муутай хүн замдань дайралдаhан юумэ тойроод гараха аргатай. Тэрэ зүг шэгээ алдахагүй, бата найдамтайгаар алхалха болоно.
Агын 3-дахи дунда hургуулида физикэ шэнжэлдэг эдиршүүлэй «СЮИФ» гэһэн студи (хүтэлбэрилэгшэнь - физикын багша Болот Аюров) 7-дохи жэлээ хүдэлнэ. Эндэ һурагшад «Ардуино» платформо дээрэ радиоэлектроникын ба радиотехникын нэмэлтэ hуралсалай хэшээлнүүдтэ ябадаг. Тэдэнэр дунда һургуули дүүргэхэдээ, инженерно-техническэ шэглэлээр дээдэ ба тусхай дунда һургуулинуудта орожо һурадаг байна. Һуралсалай жэлэй эсэстэ Агын 3-дахи дунда һургуулида радиотехникын (RTF) фестиваль үнгэргэгдэжэ, бэшэшье һургуулинуудай һурагшад тус конкурсдо дуратайгаар хабаададаг юм.
Агын тойрогой гимнази-интернат мүнөөнэй технологиин үзэсхэлэндэ олондо хэрэгтэй цифровой бүтээлнүүдтэеэ танилсуулаа. Тусхайлбал, томьёото тэмдэгээр объектнүүдэй мэдээсэл бэшэлгэ (QR – кодирование), «Алтаргана» гэhэн приложени-навигатор хэгдэhэн, музей соогуур виртуальна экскурси үнгэргэхэ арга (виртуальный тур по музею) зохёогдоhон байгаа.
Урда-Агын дунда hургуулиин директор Дулма Батожаргалова үхибүүдэй бүтээhэн шэнжэлэлгын түлэблэлнүүд тухай хөөрэжэ, hууринайнгаа болбосон түхэлтэй болохо газарай макет, залуу бүлэдэ баригдаха гэрэй түлэблэл харуулаа. Агрокооперативай захилаар, компьютер соо хэб хээд, 3D принтерээр пластмасс түүлхэ (втулка) гаргажа туhалhан байгаа.
Жалсан ЛУБСАНДАШИЕВ.
