Баяр Ширибазаров улаалзай хүбдүүд омогой Гомбын Ширибазар Жаргалай Долсон хоёрой бүлэдэ 5 хүүгэдэй 2-дохинь боложо, 1954 ондо Могойто тосхондо түрэһэн.
Гомботон Дарима басагаяа, ерээдүйн буряадай элитэ уран зохёолшо Даширабдан Батожабай гээд суурхаһан хүбүүгээ, одхон Бабудоржоёо ондоо айлнуудта үгэһэн байна. Ганса Ширибазар хүбүүниинь гэртээ үлэһэн. Абармидай Гомбо хүгшэн абань Түүргэһээ уг гарбалтай, багадаа үншэрөөд, Сүүгэлэй дасанай лама түрэлдөө ерэһэн ха. Дасанда ажал хэжэ, юрэ зонойшье зараса боложо ябаһан, ород хэлэндэ бэрхэ, пеэшэн, гэр барижа һураһан, гартаа дүйтэй хүн ябаа. Тиигэжэ ябаһаар, Догойн сагаангуудай Хожогортон хотоной Майсанай Улаанай Ринчинэйдэ үбһэндэнь хамһалсаад, Бүүбэй басаганайнь үбгэн болоһон байна.
«Бүүбэй хүгшэн эжымнай хэлэ аманда тусгаар бэрхэ, улаан хэлэтэниие урдаа оруулдаггүй, зандарха, зонхилхо, гайтай һэн. Хүгшэн аба тэсэжэ ядаад, нэгэтэ тэргэ морёороо тэрьелһэн ха. Могойтын сэлеэн дүтэлөөдүй байхадань, хүгшэн эжы хүсэжэ, тэргэ морииень гэдэргэнь залажа, ташуураараа мориёо, үбгэеэ шабхадаһаар тэхэрюулһэн түүхэтэй. Тэрэ гэһээр хүгшэн аба тэрьедэхэ һэдэлгэ бэшэ гаргаагүй ха. Гомбо хүгшэн аба аалин, номгон зантай һэн. Догойнхид хүгшэн абые Абармидай гэжэ мэдэхэгүй байхадаа гү, али һамганайнгаа «һүеы доро» гэжэ гасаалжа юм гү, «Бүүбэй Гомбо» гэдэг байһан. Хүгшэн эжын үргэндэ бэрхэнь, хурса хэлэниинь уран зохёолшод – Даширабдан абгада, Болот хүбүүндэмнай хүртөө гээшэ гү гэжэ һанагшаб. Би гурбатайһаа хүгшэн аба хүгшэн эжы хоёртоёо үндыһэнби», - гэжэ Баяр Гомбоевич хөөрэнэ.
Хүгшэн абань, хүбүүдынь булта уран гартай, нарин нягта зон юм. Абань, Даширабдан абгань зураха бэлигтэй һэн, Бабудоржи абгань бараанһаа эхилээд, мориной тоног зэмсэг хүрэтэр дархалдаг байһан, Баатар дүү хүбүүнэйнь шадахагүй юумэн гэжэ үгы.
Баяр Могойтын дунда һургуули дүүргээд, Даурида сэрэгэй алба гараһан. Тэрэ гарнизоной клубта уран зурааша ябаа. Бүхы дивизиин 10-аад уран зураашад Ленинэй 15 таһалга шэмэглэһэн юм. Алба гаража ерээд, шадабарияа мүлихэ, бэлигээ ерээдүйн мэргэжэлтэй холбохо гэжэ Эрхүүгэй уран урлалай училищиин «Декоративно-оформительский» таһагта ороо. Энэ училищи бэрхэ мэргэжэлтэдые гаргадаг, орохонь бэлэн бэшэ, нэрэ хүндэтэй һуралсалай эмхи гэжэ суутай бэлэй. Баяр шалгалта эрхимээр барижа, 4 жэл һуража, «Художник-оформитель» мэргэжэлтэй гараа һэн. Тиигээд Захаамин нютаг эльгээгдээ. Тэндэ хоёр жэл уран һайханай мастерскойе даагшаар хүдэлөөд, Могойтоёо бусаа. Тэрэ үедэ бүхы тээ мастерскойнууд нээгдэжэ байгаа. Нютагтаа баһа иимэ эмхи байгуулһан юм. Тиигээд БАМ-ай барилгын дүүрэхэ тээшэ Каларай аймагай Чара нютаг гэр бүлэтэеэ зөөгөө. Тэндэ 8 жэл мэргэжэлээрээ хүдэлөө. Баяр Гомбоевич «За культурное обслуживание БАМ-а» гэһэн медаляар шагнагдаа һэн. 1990-ээд онуудай хатуу сагта нютагаа бусажа, Наринай Адагта фермер болоо. Могойтын соёлой байшанда 1999 онһоо мүнөө болотор хүдэлнэ.
Баяр Гомбоевич эскизүүдые бүтээдэг. Мүнөө могойтынхид Э.Хемингуэйн «Старик и море» пьесээр зүжэг табихаяа бэлдэжэ байна. Тиихэдэ уран зурааша тайзан шэмэглэнэ, ямар костюм, ямархан юумэн, юунэй түлөө байхаб гэжэ түсэблэжэ, эскиз зурана, бүтээнэ. Бүхы һайндэрнүүдтэ жэгтэй гоё, дабташагүй шухаг шэмэглэл бүтээдэг юм. Анханда баннернуудые захидаг «АртХан» гэжэ рекламна агентствэ байгаагүй, булта гараар хэгдэдэг байһан.
Нордоп БАБУЕВА.
