Бүмбэр сагаан хонид манай Забайкалиин гол баялигай нэгэн болодог.
Жара гаран жэлэй сана эрдэмтэдэй, зоотехнигүүдэй, малай аргашадай, хонишодой аша оролдолгоор нютагтамнай забайкалиин нарин нооһото үүлтэрэй хонид байгуулагдаһан түүхэтэй. Тэрэ холын сагта 12 үүлтэрэй хонидой шуһан холигдожо, иимэ үүлтэр бии болгогдоһон байна. Мүнөө сагта тойрогой отарануудаар арьбадхагдадаг хонидой диилэнхинь энэл үүлтэрэй мал болоно. Сагай ошохотой хамта үүлтэр һайжаруулгын хүдэлмэринүүд һуури дээрээ байнгүй, шэнэ оньһон арганууд нэбтэрүүлэгдэжэл байдаг. Забайкалиин нарин нооһото үүлтэрэй хонид хоорондоо хэдэн түхэл боложо үсхэбэрилэгдэнэ. Жэшээлэн хэлэхэдэ, Догойдо - «догойский», Согто-Хангилда «хангильский» гээд, үүлтэртэ ажахы бүхэн өөрын янза хонидтой юм.
«Согто-Хангил» ажахы 2013 ондо үүлтэртэ нэрэ зэргэтэй боложо, хонидойнгоо шуһа холижо, шанартай нооһо, мяха ехэтэй, һайн түл үгэдэг мал бии болгоно бшуу. Тус ажахыда 13 мянга гаран хонин арба гаран буусада үсхэбэрилэгдэнэ. Зорикто Дондоков ажахынгаа түрүүлэгшэ болоходоо, хонин һүрэгөө олошоруулха, үүлтэрыень һайжаруулха гол зорилго табиһан байна. Суута академик Василий Мороз ба бусад эрдэмтэдые урижа, хонин һүрэг дээрээ бонитировко, үрэжүүлгын ажал эмхидхэдэг. Эрдэмтэд «Согто-Хангил» ажахын хонишодой отаранууд дээгүүр ябажа, малыень хараад, үндэр сэгнэлтэ үгэдэг байха юм. Ажалай Баатар Далай Гунгаевай бууса дээрэ хэмэл аргаар үрэжүүлгын хэшээлнүүд ябуулагдажа, олон малшад мэдэсэ абажа гарадаг.
Үнгэрэгшэ жэл ажахын түрүүлэгшэ Зорикто Дондоков бусад мэргэжэлтэдээр Ставрополь ошожо, австралийска меринос хонидой 1995 ондо хүргэһэн хүрэнгэ худалдажа абаад, Агаяа асарһан байна. Тэрэ хүрэнгэ аяар Австралиһаа Росси руу асарагдаһан байгаа. Ехээр хүргѳѳд, һайнаар хадагалаатай хүрэнгэ олон жэлдэ шанараа алдадаггүй.
Дэлгэрэнгыгээр 21-дэхи дугаарта.
