Агын Буряадай тойрогһоо олон тоото уран зохёолшод урган гараһан юм. Тэдэнэй нэгэн Батор Цырендашиев мүн. Тэрэ алтан дэлхэй дээрэ мэндэ байгаа һаа, байгша оной апрелиин 22-то 80 наһаяа угтаха байгаа.
Батор Цымпилович 1941 ондо Агын аймагай Һүдэнтэ нютагта түрэһэн. Һургуулида һуража ябахадаа, түрэхэһөө юумэ бэшэхэ талаантай байһан хүбүүн мэдээжэ багша Бадма-Базар Намсараевай хүтэлбэрилһэн уран зохёолой «Булаг» кружогой гэшүүн боложо, тэндэ шүлэг, рассказ, зүжэг зохёохо оньһонуудтай дүтөөр танилсаһан юм.

   Буряад уран зохёол зүүн зүгэй арадуудай уран урлалай, соёлой баялигай нэгэ hалаань болодог. Урдын буряад уран зохёолнууд эхи үндэһөөрөө Энэдхэгэй, Түбэдэй, Хитадай, Монголой соёлой, уран урлалай заншалнуудтай сэхэ холбоотой. Мүнөө үедэ буряад дасангуудай архив соо хинди хэлэнhээ оршуулhан нангин номууд олдоhон. Эгээл гайхалтайнь, тэдэ номууд Энэдхэгтээ олдохоо болиhон байна. 

   Дэлхэй дээрээ эгээл томо ном байдаг байна. Нэгэ хэды тиимэ номуудтай танилсуулая. 

   1976 ондо США-гай Колорадо штадай Денвер хотодо хэблэгдэһэн «Суперкнига» ном эгээл томо ном гэжэ тоологдодог байһан. Тиимэһээ Гиннесэй рекорднуудай дэбтэртэ оруулагдаһан юм. Гурбан зуун нюуртай энэ ном 2,74 х 3,07 метрэй хэмжүүртэй, мүн 252,6 кг шэгнүүртэй байгаа бшуу.

   Усть-Ордагай үндэһэтэнэй музей палеолидай сагһаа мүнөө үе болотор баруун буряадуудай түүхэ, соёл, шажан болон байра байдал харуулха зорилготойгоор нээгдэһэн юм. Тус музейн эрдэмтэ ахалагша сотрудник Афталина Арзаева бидэндэ экскурси үнгэргэбэ.

 

Долгор Раднабазаровагай фото.

   Буряадай мэдээжэ уран зохёолшо Дондок-Ринчин Намжилоной түрэһөөр 130 жэлэй ой угтуулан, Зүдхэлиин һургуулиин багша-библиотекарь, музейн таһагые даагша Бальжима Бортоева нютагайнгаа зохёолшын намтар ба дурасхаалыень яажа хүндэлдэг тухайгаа бэшэбэ.